ORHAN GAZİ HAYATI
Orhan Bey 1280/1281 yılında doğmuş ve 80 yıl yaşamıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci padişahı. 1326 ile 1359 yılları arasında beylik yapmıştır. Babası Osman Gaziden 16.000 km² olarak aldığı devleti, oğlu I. Murada 95.000 km² olarak bırakmıştır. Osmanlı Beyliğinin kurucusu Osman Gazi ve Malhun Hatun'un oğludur. Sarışın, uzun boylu ve mavi gözlü, halk tarafından çok sevilen, ulemaya saygılı, merhametli bir hükümdar olarak tanımlanır. Sık sık halkın arasına karıştığı, ve dertlerini dinlediği söylenir. Babası Osman Gazinin vefatı üzerine 1326'da bey olmuştur. Orhan Beye Şücaeddin, İhtiyareddin ve Seyfeddin unvanları verilmiştir. Ölüm tarihini 1359, 1360, 1361 ve 1362 gösteren kaynaklar da vardır.Osmanoğullarının en uzun ömürlüsü olan Orhan Beyin çocukluğu ve gençliği bilinmemektedir. Nasıl yetiştiği, nasıl eğitim aldığı, hatta okur yazar olup olmadığı bilinmemektedir. Osmanlı tarihlerinde adının ilk geçişi 1298'de Nilüfer Hatun Yarhisar Tekfuru kızı Holofira ile evlendirilmesi nedeniyle olmuştur. 1300'de Köprühisar'ın fethinde bulunmuş ve Karacahisar uç beyliği verilmiştir. Osman Bey oğlunu emiri kebir beylerbeyi rütbesi ile küçük beylik ordusuna komutan atamış ve bundan sonraki babasının her askerî eylemine katılmıştır.Beyliğe babasının sağlığında mı yoksa ölümünden sonra mı geçtiği konusu tartışmalıdırBizans tarihçisi Laonikos Halkokondiles, kaynak göstermeden, babası ölünce oğlu Orhanın Uludağa çekildiğini ve sonra yanına asker toplayarak kardeşlerini alt ettiğini bildirir.İlk Osmanlı tarihçilerinden İbni Kemal tarihinde Orhan Beyin ahi liderlerinin kararı ile bey olduğunu bildirmekte ve Ruusi hadem ve vücuh, Uluğ oğlu Orhani riyasete lâyik gördűler.demektedir.Aşıkpaşazade, Oruç Bey, Nesri gibi ilk Osmanlı tarihçileri ve geleneksel kabul edilen anlatıma göre Beylik ileri gelenleri ve Osman Beyin çocukları Osman Beyin ölümü ardından bir toplantı yapmışlar; bu toplantıda Orhan Bey kardeşi Alaaddinin Bey olmasını önermiş ama Alaaddin bunu kabul etmeyip, kardeşi Orhanın askerî başarılarından dolayı, devlet ileri gelenlerinin uygun gördüğü gibi küçük kardeşi Orhanı Beylik tahtına münasip gördüğünü ifade etmiş ve böylece Orhan tahta geçmiştir.Adına kesilen ilk Osmanlı akçe sikkesi Rebievvel 724 Şubat 1324 tarihi taşımakta ve Orhanın en geç bu tarihte Bey olduğuna kanıt sağlamaktadır.Osmanlının ilk tapu senedini Miladi 1301 yılında Orhangazi; Şeyh İzzeddin İsmaile Sakarya Akova'daki Çalıca ve Şehler Köyü vakıf tapusunu vermiştir.Orhan Gazi'ye bey olduktan sonra Şücaeddin, İhtiyareddin ve Seyfeddin sanları verilmiştir. Adına tuğra çekilen ilk Osmanlı beyidir.Orhan Beyin beylik yıllarının ilk dönemi Anadoluda fetihlerle geçmiştir. Beyliği sırasında bütün diğer
Orhan Bey Osmanlı Beyliğni yeni yasalar ve düzenlemeler sayesinde devlet yapmıştır. İlk kez vezir ataması bu dönemde yapılmıştır. İlk kadı ve subaşı atamaları bu dönemde yapılmıştır. Sancaklara kadılar gönderilmiştir. Divan Örgütü kurulmuştur. Vakıf sistemi, adli teşkilat kurulmuştur.Yaya ve müsellem olarak ilk düzenli Osmanlı ordusu kurulmuştur. İlk donanma çalışmaları yapılmıştır ve Osmanlı Devleti gücüne güç katmıştır.Orhan Gazi, babası Osman Gazinin 699/1300 yılı civarında Eskişehirde çıkardığı ilk Bac kanunundan sonra, Bursada Osmanlıların en eski ticarî kanunu olan 21 maddelik ilk İhtisab Kanunnamesini çıkarmıştır.Sonraki İhtisab kanunnamelerinde yer alan bazı maddelerin nüvesini de içeren bu küçük kanunnamede, Bursadaki ehli hirfet ve dükkânların ödeyeceği Bac miktarlarını belirleyen maddelerin yanı sıra, ilk defa şarap satıcıları, kalaycılar ve hamam işletmecilerinin işletim ve üretim standardını tespite yönelik birtakım kriterlere de yer verilmiştir. Kanunnamede genel çerçevede Osman Gazinin Bac kanununda belirlediği 2 akça bac bedeli korunmuş; kilinder, lidre libre gibi ölçü birimlerinin o dönemdeki varlığı ve Orhan Bey zamanında Bursadaki esnafın hangi sınıflardan ibaret olduğu da önemli birer tarihî veri olarak ortaya konulmuştur.Orhan Gazi, son yıllarında Osmanlı Devletinin idaresini, oğlu şehzade Murata bırakarak hayatını Bursada geçirmiştir.Ölüm nedeni ve yılı hakkında tarihçiler arasında ihtilaf bulunmaktadır. Zamanının tarihçisi olan Âşıkpaşazâde, Orhan Beyin Süleyman Bey'le aynı yılda, 1358de, öldüğünü yazmaktadır. Bazı tarihçiler 1360 yılında 79 yaşındayken vefat ettiğini bildirirler ve diğerleri ise ölümünün 1362de olduğunu belirtir.Orhan Bey, Bursada, Gümüşlü Kümbette babasının türbesine gömülmüştür.EŞLERİ Asporça Hatun - Bizans İmparatoru III. Andronikosun kızı, Şehzade İbrahim ve Fatma Hatunun annesi Nilüfer Hatun - Yarhisar Tekfurun kızı, I. Murat, Süleyman Gazi ve Şehzade Kasımın annesi. Theodora Hatun - Bizans İmparatoru VI. İoannisun kızı, Şehzade Halilin annesi.Erkek çocukları Süleyman Paşa Şehzade Murad Şehzade İbrahim Şehzade Halil Şehzade Kasım Şehzade EyüpKız çocukları Fatma Hatun Hatice Hatun dur
KAYNAK [ Ссылка ]
VİKIPEDİ

свернуть