ایران با نام رسمی جمهوری اسلامی ایران، کشوری در غرب آسیا است. این کشور از غرب با ترکیه و عراق، از شمال غربی با ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از شمال با دریای خزر و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان، و از جنوب با دریای عمان و خلیج فارس هم‌مرز است. ایران با دارا بودن پهناوری به مساحت ۱٫۶۴ میلیون کیلومتر مربع، هفدهمین کشور پهناور جهان است، و با جمعیت تخمینی ۸۹٫۴ میلیون نفری، در رتبهٔ هفدهم کشورها با بیشترین جمعیت، قرار می‌گیرد.

ایران در تقسیمات کشوری به ۳۱ استان تقسیم می‌شود. زبان رسمی کشور ایران، فارسی است. پرجمعیت‌ترین شهرهای ایران به‌ترتیب تهران (پایتخت)، مشهد، اصفهان، کرج و شیراز هستند.

سرزمین ایران با ده هزار سال تاریخ و تمدن، میزبان تمدن‌های کهن متعددی چون ایلام در هزارهٔ چهارم پیش از میلاد بوده‌است. در سدهٔ هفتم پ. م، پادشاهی ماد بخش‌های قابل‌توجهی از فلات ایران را یکپارچه کرد. در سدهٔ ششم پ. م، شاهنشاهی هخامنشی به‌دست کوروش بزرگ بنیان نهاده شد تا ایران یکی از بزرگ‌ترین امپراتوری‌های تاریخ را تشکیل دهد. در سدهٔ چهارم پ. م، اسکندر مقدونی این قلمرو را تسخیر کرد و ایران به بخشی از سرزمین‌های هلنی تبدیل شد. پدیداری شاهنشاهی اشکانی در سدهٔ سوم پ. م، بار دیگر این کشور را تحت فرمان یک شاهنشاهی ایرانی قرار داد که در سدهٔ سوم میلادی، شاهنشاهی ساسانی جانشین آن شد. در سدهٔ هفتم م، مسلمانان عرب این شاهنشاهی را فتح کردند که منجر به اسلام آوردن ایرانیان شد. از آن به بعد، ایرانیان مشارکتی اثرگذار در علم و فرهنگ اسلامی داشتند. از سدهٔ نهم، دودمان‌های مسلمان ایرانی‌تبار پدیدار شدند که با ترک‌های سلجوق و مغول‌های ایلخانی ادامه پیدا کرد. در سدهٔ شانزدهم، صفویان حکومت ایران را بار دیگر یکپارچه کرد. نادرشاه در سدهٔ هجدهم فرماندهی قدرتمندترین ارتش آن زمان را بر عهده داشت اما در سدهٔ نوزدهم، جنگ‌هایی با امپراتوری روسیه منجر به جدایی بخش‌های قابل‌توجهی از مرز ایران شد. دههٔ ۱۲۸۰ شمسی شاهد جنبش مشروطه بود. کوشش‌ها به‌منظور ملی‌سازی صنعت نفت ایران منجر به کودتایی انگلیسی-آمریکایی در ۱۳۳۲ شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷، جمهوری اسلامی کنونی به‌دست سید روح‌الله خمینی، نخستین رهبر عالی این کشور، بنا نهاده شد.

حکومت ایران نوعی حاکمیت دینی با نظام ریاستی است، اما اختیارات اساسی به «رهبر عالی» که یکه‌سالار است، واگذار شده‌است؛ این مقام از زمان مرگ خمینی در سال ۱۳۶۸ تحت اختیار سید علی خامنه‌ای بوده‌است. حکومت ایران اقتدارگراست و انتقادات گسترده‌ای به‌دلیل محدودیت‌های قابل‌توجه، نقض حقوق بشر و آزادی‌های مدنی به آن وارد شده‌است. این نظام، قطب اسلام شیعه درون خاورمیانه و دشمن اسرائیل شناخته می‌شود. ایران همچنین یکی از بزرگ‌ترین بازیگران امور خاورمیانه به‌شمار می‌رود و نظام جمهوری اسلامی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در اکثر درگیری‌های خاورمیانه دخالت دارد. سیاست خارجهٔ تنش‌زای جمهوری اسلامی در منطقه، که مشخصهٔ آن پشتیبانی از گروه‌های شبه‌نظامی خمینی‌گرای متعدد است، به‌شدت محکوم شده‌است.

ایران کشوری با چندگانگی قومی است که از گروه‌های زبانی بسیاری تشکیل شده‌است. بسیاری از ایرانیان به زبان‌های فارسی، ترکی آذربایجانی، کُردی، لری، بلوچی، مازندرانی، گیلکی، تالشی و عربی صحبت می‌کنند اما زبان میانجی در بین این اقوام زبان فارسی است. ایران، به‌عنوان یک سرزمین و یک ملت، پیشینه‌ای کهن دارد و یکی از تاریخی‌ترین کشورهای جهان به‌شمار می‌رود.

قانون اساسی جمهوری اسلامی، اسلام شیعه را دین رسمی این کشور اعلام کرده‌است. ایران جایگاه راهبردی در منطقهٔ خلیج فارس دارد و تنگهٔ هرمز در جنوب آن، مسیری حیاتی برای انتقال نفت خام است. این کشور زیرساخت قابل‌توجهی در بخش‌های خدماتی، صنعتی و کشاورزی دارد که اقتصاد این کشور را توانمند می‌سازند اما این اقتصاد هنوز بر فروش نفت و گاز متکی است و از فساد مالی رنج می‌برد. منابع طبیعی ایران، قابل‌توجه هستند و در میان اعضای اوپک، ایران سومین دارندهٔ ذخایر بزرگ اثبات شدهٔ نفت است. میراث فرهنگی این کشور غنی است و میراث جهانی یونسکو در آن از ۲۷ مورد تشکیل می‌شود. ایران از اعضای مؤسس سازمان ملل متحد، سازمان همکاری اقتصادی، سازمان همکاری اسلامی و اوپک است و از قدرت‌های منطقه‌ای شمرده می‌شود.

_________________________________________________
من رضا هستم و خیلی خوش اومدین به کانال خودتون Persian fact♥️
ما در این کانال ویدیو های از حقایق جالب و اتفاقات دیدنی دنیا براتون به تصویر میکشیم و سعی میکنیم تا لحظات لذت بخشی رو برای شما رقم بزنیم .

اگه اولین باره که کانال مارو میبینید ، حتما مارو سابسکرایب کنید و زنگوله بغلش رو بزنید تا اولین نفری باشید که از ویدیو های جدیدیمون با خبر میشه !😁😍

لینک سابسکرایب:
[ Ссылка ]

свернуть