Сёння – паўночна-заходні край Мінскай вобласці, вёска Вішнева, Валожынскі раён – надзвычай цікавае меца, што знаходзіцца прыблізна ў ста сарака пяці кіламетрах ад беларускай сталіцы. Вы пабачыце касцёл у Вішнева, галоўны архітэктурны помнік гэтага населенага пункта. Касцёл Звеставання Найсвяцейшай Дзевы Марыі быў заснаваны яшчэ ў 1424-м годзе. Вы пачуеце незвычайную легенду, звязаную з гісторыяй яго з’яўлення, а таксама даведаецеся пра тое які ж Нобелеўскі лаўрэат тут нарадзіўся ды іншыя цікавыя факты, звязаныя з гэтым населеным пунктам.
Вішнева вядома яшчэ з 15-га стагоддзя. У 1427-ым годзе гэтая вёска ўваходзіла ў спіс уладанняў надзвычай уплывовага дзяржаўнага дзеяча Вялікага княства Літоўскага Пятра Сенькі Гедыголдавіча. Гэты чалавек займаў пасаду віленскага кашталяна, і меў неабмежаваны крэдыт даверу ад князя Вітаўта. Найлепшай памяццю пра яго сталі ўспаміны пра колішнюю веліч Вялікага княства Літоўскага, вялікая перамога на Грунвальдскім полі і архітэктурныя помнікі, што былі пабудаваныя падчас яго працяглага і мудрага кіраўніцтва. Да іх шэрагу адносіцца і Касцёл Звеставання Найсвяцейшай Дзевы Марыі. Лічыцца, што яго самы першы драўляны будынак з’явіўся тут яшчэ ў 1424-ым годзе, ну а гонар яго заснавання прыпісваюць альбо князю Вітаўту, альбо Пятру Гедыгольдавічу. Зрэшты, найбольш верагодна, што абедзьве версіі адпавядаюць рэчаіснасці. Наўрадці б віленскі кашталян узяўся за такое вялікае і адказнае будаўніцтва без згоды на тое вялікага князя Літоўскага. Дарэчы, з іменем Пятра Гедыгольдавіча звязваюць таксама будаўніцтва Касцёла Найсвяцейшай Тройцы ў Радашковічах. Пабачыць яго можна ў відэасправаздачы з адной з нашых мінулых вандровак па спасылцы: [ Ссылка ].
Месца, на якім быў заснаваны касцёл, было абранае зусім не проста так. Згодна з легендай, у 1414-ым годзе на гэтым месцы пад вішнёвым дрэвам адзін з мясцовых жыхароў пабачыў дзеву Марыю, якая паведаміла, што гэтае месца святое, а з-пад яе нагі раптоўна забіла невялічкая крынічка. Неўзабаве слава пра гаючыя якасці вады з гэтай крыніцы разыйшлася па ўсім Вялікім княстве, і ў гэтае месца пачалі прыязджаць паломнікі. Ну а на дзесяцігоддзе з гэтай падзеі ў 1424-ым годзе тут быў пабудаваны невялікі драўляны касцёл.
У 16-ым стагоддзі на хвалі папулярнасці Рэфармацыі ён нейкі час выконваў функцыі кальвінскага збора, і, лічыцца, што ў ім неаднаразова з прамовамі неаднойчы выступаў сам Сымон Будны, які, праўда на той момант ад кальвінізма адыйшоў, перакінуўшыся ў лагер да самых радыкальных прадстаўнікоў рэфармацыйнага руху – сацыніян-антытрынітарыяў. Дарэчы, памёр ён у 1593-ім годзе якраз-такі ў Вішнева і існуе меркаванне, што магіла яго знаходзіцца недзе непадалёку ад касцёла. Але час яе на жаль не пашкадаваў.
У 1637-ым годзе храм належыў наваградскаму ваяводу Юрыю Храптовічу. Пры ім ён набыў каменнае аблічча ў стылі барока. Аднак у 1771-ым годзе ў касцёле адбыўся пажар, таму, зноў жа на сродкі рода Храптовічаў ён і быў адноўлены ў выглядзе, набліжаным да сучаснага. А ў савецкія часы храм у Вішнева быў адзіным ва ўсім СССР касцёлам, у якім набажэнствы вяліся на беларускай мове, дзякуючы дзейнасці мясцовага ксяндза Ўладзіслава Чарняўскага, які апроч сваёй дзейнасці як святара, вядомы як перакладчык Бібліі на беларускую мову. Вішнева звязана таксама і з іншымі выбітнымі дзеячамі беларускай літаратуры, такімі як Канстанцыя Буйло і Пятро Біталь, якія знайшлі свой спачын на мясцовых могілках. Больш за тое, менавіта тут нарадзіўся і чалавек, які ў 1994-ым годзе быў ушанаваны Нобелеўскай прэміяй міру. Яго сапраўднае імя Сымон Перскі, але ў сусветнай гісторыі ён больш вядомы як дзявяты прэзідэнт Ізраіля – Шымон Перэс. Ён нарадзіўся ў 1923-ім годзе, ну а калі хлопчыку было 8 гадоў, яго сям’я накіравалася шукаць лепшай долі ў далёкую Палестыну. Гэта іх і ўратавала, бо ў гады Другой Сусветнай усе іх родзічы былі знішчаны ў мясцовым гета, падзяліўшы сумны лёс іншых беларускіх яўрэяў.
— — —
❗️ У відэа выкарыстоўваліся:
► Музычныя кампазіцыі С. Бутоўскага:
▪️ фон Средний
▪️ Legends That Stones Can Tell
▪️ Mountain Village
► Сымон Будны
[ Ссылка ]
CC BY-SA 3.0: [ Ссылка ]
— — —
Падпісвайцеся на наш сайт, сацыяльныя сеткі і Telegram:
► [ Ссылка ]
► [ Ссылка ]
► [ Ссылка ]
► [ Ссылка ]
► [ Ссылка ]
—
Канал "Карані і вытокі" – гэта праект Добрага канала з Мінска.
Добры канал - гэта пляцоўка, якая аб'ядноўвае незалежных аўтараў і іх памочнікаў, якія шануюць сумленную журналістыку і жадаюць ўнесці свой уклад у будучыню нашай краіны.
--
Вішнева: Легенда касцёла ў Вішнева, нобелеўскі лаўрэат, прэзідэнт Ізраіля Шымон Перэс і Сымон Будны/ Карані і вытокі – Добры канал.
#ДобрыКанал #Карані і вытокі #ЛявонКазакоў #ГісторыяБезМежаў #займальнаягісторыя #вішнева #князьвітаўт #вкл #сымонбудны #гісторыябеларусі #беларусь #гісторыя #мінск #менск
