جنگ های فتحعلی شاه قاجار با امپراتوری عثمانی

#فتحعلی_شاه_قاجار #قاجار #ایران #عثمانی #ترکیه #جنگ #امپراتوری_عثمانی #iranfact #سلطان_محمود #وهابیت #وهابی


فتحعلی‌شاه قاجار (۱۸ شوال ۱۱۸۵ – ۱۹ جمادی‌الثانی ۱۲۵۰) دومین شاه ایران از دودمان قاجار بود که از سال ۱۷۹۷ تا ۱۸۳۴ میلادی به مدت ۳۷ سال و ۲ ماه بر ایران، حکومت کرد. او یکی از اعضای سلسلهٔ قاجار و برادرزادهٔ آقامحمدخان بود. مهم‌ترین اتفاقاتی که در زمان حکومت فتحعلی‌شاه روی داد، وقوع دو جنگ میان ایران و روسیه بود که ارتش ایران در آن‌، شکست خورد. نتیجهٔ این جنگ‌ها امضای عهدنامه‌های ترکمانچای و گلستان بود که به موجب آن، بخش‌های بزرگی از قلمروهای شمال غربی ایران از جمله کشورهای امروزی ارمنستان، گرجستان، داغستان، جمهوری آذربایجان و نخجوان که توسط آقامحمدخان به ایران الحاق شده بودند، مجدداً از ایران جدا و به روسیه ملحق شدند. سلطنت فتحعلی‌شاه، به‌جز گسترش خانوادهٔ سلطنتی، با روابطش با قدرت‌های اروپایی و تحمیل این دو معاهده، تعریف می‌شود.

کریم‌خان زند پس از سرکوب شورش محمدحسن‌خان قاجار در شمال ایران، دو پسر وی به نام‌های آقامحمدخان و حسینقلی‌خان جهانسوز را با خود به شیراز برد. کریم‌خان زند آقامحمدخان را با خود در شیراز نگه داشت و حکومت دامغان را به حسینقلی‌خان جهانسوز سپرد. فتحعلی‌شاه فرزند حسینقلی‌خان جهانسوز بود. به دلیل اینکه آقامحمدخان اخته بود و فرزندی نداشت، فتحعلی‌شاه پس از کشته‌شدن او به پادشاهی رسید.

او عباس میرزا را وارث بلافصل خود تعیین کرد، اما عباس زودتر از او درگذشت. در اواخر سلطنت فتحعلی‌شاه، مشکلات سخت اقتصادی، ایران را به آستانه فروپاشی حکومتی رساند که پس از مرگ او باعث وقوع بحران جانشینی شد. مورخ جوزف ام. آپتون می‌گوید که او «در میان ایرانیان به سه چیز مشهور است: ریش به‌طور استثنائی بلندش، کمر زنبور مانندش و فرزندآوری‌هایش»


محمود دوم فرزند سلطان عبدالحمید یکم، در سال ۱۷۸۵ به دنیا آمد. بعد از عزل مصطفی چهارم در سال ۱۸۰۸ و در سن ۲۴سالگی قدرت امپراطوری عثمانی را به دست گرفت. اولین اقدام وی انحلال تشکیلات قوات ویژه (انکشاریه) بود و آنها را کاملاً سرکوب کرد. محمود در دوران قدرت خود شاهد جنگ خونینی در مرزهای روسیه، اتریش و رومانی بود و مستقیماً با سه کشور مورد اشاره روبرو شد و از طرف دیگر با توجه به انقلاب صنعتی فرانسه و انقلابات دیگری که به پیروی از انقلاب فرانسه به وقوع پیوستند، در کشورهای اروپائی اوضاع کاملاً در حال تغییر بود و هر روز در اثر حمله و هجوم پیاپی از طریق روسیه و نیروهای داخلی، استانبول تحت محاصره قرار می‌گرفت و روسیه تا وسط ترکیه پیش روی و شهر ادرنه را اشغال کرد. دولتهای اروپایی از ترس اینکه استانبول در اشغال روسیه قرار گیرد، شروع به میانجیگری کردند و بین عثمانی‌ها و روسیه آتش‌بس و صلحنامه در سال ۱۸۲۶ امضاء شد و روسیه با گرفتن امتیازاتی، تا حد زیادی بر ترکیه صاحب نفوذ گردید.

свернуть