طالبان (عربی: الطلاب) الطلاب، معنا د مدرسې زده کوونکي)، د يوه سني اسلامي سياسي غورځنگ نوم دی چې له ۱۹۹۶ ز. کال نه تر ۲۰۰۱ ز. کال پورې په افغانستان کې واکمن وو. دغه غورځنګ له ۲۰۰۴ ز. کال څخه راپدېخوا يوځل بيا په ډلو او گروپونو کې سره راغونډ او د افغانستان د برحاله حکومت، امريکا او د آيساف د ځواکونو پر وړاندې جنګېږي او تر ډېره حده پورې د افغانستان او پاکستان په پښتون مېشتو ولايتونو او سيمو کې واکمن دي.[۲۰] که څه هم په لومړي سر کې یواځې پښتانه طالبان وه، خو اوسمهال دا غورځنګ په یو نړیوال اسلامي غورځنګ باندې اووښتې دی؛ او مختلف توکمونه پکښې را ګډ سوي دي.[۲۱] چې په دو کې د ازبکان، تاجکان، چېچېنيان، عربان او پنجابيان د يادولو وړ توکمونه دي.[۲۲][۲۳][۲۴] دم مهال طالبان په افغانستان او د ديورنډ د پولې نه هاخوا په پاکستان کې په خپلو سياسي او جگړه ايزو فعاليتونو بوخت دي. د امريکا د متحده ايالاتو چارواکي په دې نظر دي چې د طالبانو مرکز يه په کوېټه او يا هم کوېټې ته نژدې واقع دی او د پاکستان او ايران هېوادونه يې سياسي او لوژيستيکي ملاتړ کوي،[۲۵][۲۶][۲۷][۲۸], خو د پاکستان او ايران هېوادونه د امريکايانو دا ادعا ردوي.[۲۹][۳۰]
ملا محمد عمر اخوند، چې په يوه نامالومه ځای کې پټ دی، د طالبانو مشر لارښود دی.[۳۱] د ملا عمر په بولندويان کې "د پخواني پوځي قومندانانو او د مدرسې د ښوونکو له ډلې نه وه,"[۳۲] خو د دغه غورځنگ جنگيالي بيا اکثرا هغه افغان مهاجر وه چې د پاکستان په اسلامي مدرسو کې يې ديني درسونه بشپړ کړي وه. طالبانو د پاکستان د حکومت په ځانگړي توگه د پاکستان د څارگرې ادارې آی اېس آی له خوا نه د جنگي او پوځي زده کړو تر څنگ د وسلو او پوځي مهماتو مرسته هم ترلاسه کوله.[۳۳] د دغه اسلامي غورځنگ اکثره غړو د پاکستان په اسلامي مدرسو کې زده کړې کړي، چې تر ټولو ډېرو يې د پاکستان د جميعت علمای اسلام له خوا روزل شوي دي.[۳۴]
یو پیشو د ځوانو پیشوګانو نوم دی تر هغه چې دوی شاوخوا شپږ میاشتې وي.
کله چې یو پیشو د څلورو او دولسو اونیو ترمنځ وي، د ټولنیز کولو پروسه پیل کیدی شي. د پایلې په توګه، حیوان د خلکو او نورو څارویو سره معامله کول زده کوي. د زیږون څخه لمس کول د پیشو لپاره اړین دي، مګر د مور د چلند او ټولنیز مهارتونو سمون د لیټریټانو، مور او د کور نورو ملګرو سره د اړیکو له لارې.
د 9 اونۍ په شاوخوا کې، پیشوګانې اکثرا د پیشو ناروغۍ او د پیشو فلو په وړاندې واکسین کیږي. دا واکسین بیا د 12 اونیو په عمر کې تکرار کیږي. ځینې وختونه د معافیت ساتلو لپاره دریم بوسټر واکسین په 16 اونیو کې تعقیب کیږي.
د خالص نسل پیشوګانو نسل کونکي خپلو پیشوګانو ته اجازه نه ورکوي چې د اتحادیې قواعدو سره سم خپلو نوي مالکینو ته لاړ شي. دا کار ترسره کیږي ځکه چې پیشوګانې تر دې عمر پورې د خپلې مور څخه ډیری ټولنیز مهارتونه زده کوي او بشپړ معافیت یوازې د تکرار واکسینونو وروسته معیاري دی.
