Шайх ҳазратлари китоб ўқиш ҳақида

Асл олим – илми диний ё дунёвий бўлишидан қатъи назар – олим. Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуфдек икки юзга яқин китоб ёзган олимнинг китоб ўқиш ҳақидаги тавсиялари жуда эътиборга молик экан. Сизларга ҳам илиндим.

Табиийки, гап олди-қочди асарлар эмас, асл илмий китоблар мутолааси ҳақида.

1. Бугун китоб ўқиган одам кечаги одам эмас-да.

2. Бир маълумотни бир китобда кўриб, кейин шу бўйи ўқимасангиз, эсингиздан чиқиб кетиши осон бўлади. Агар ўша маълумотни бир сафар бу китобда, кейин бошқа бир китобда, бир муддат ўтиб, яна қайсидир асарда ўқисангиз, ана шунда хотирада яхши қолади…

3. Бир мавзу ҳақида қайси китобда қандай маълумот борлигини эслаб қолишнинг ўзи ҳам катта ютуқ, жуда батафсил эсда қолмаса ҳам майли. Керак бўлганда дарров излаб, топиб оласиз…

4. Бир нарсани ўқисангиз, қанчадир қисми эсда қолиб, қолгани эсдан чиқади. Агар ўшани ўқиш билан бирга ёзиб ҳам чиқсангиз, анча кўпроқ қисми ёдингизда сақланиб қолади. Аммо маълумотни эсда сақлашнинг энг юқори даражаси ўша мавзуни кимгадир дарс қилиб ўтишда экан. Дарс берсангиз, ҳам яхши уқиб оласиз, ҳам эсда сақлаб қоласиз…

5. Ҳозирда одамлар манави телефон ва шунга ўхшаш жиҳозларда узуқ-юлуқ маълумотларни ўқишга ўрганиб қолишяпти. Тўғри, бунда ҳам анча-мунча илмга эга бўлиш мумкин. Аммо китобнинг ўрни бошқа. Китобда муаллиф аввал муқаддима ёзади. Унда ушбу асарда қайси мавзуда ва нималар ҳақида сўз боришини баён қилади. Кейин ўзи ёритаётган мавзунинг тарихидан гап бошлайди ва аста-секин асосий нуқтага етиб боради. Сўнг эса керакли хулосаларни бериб, сўзига хотима ясайди. Шу боис, китобни бир четдан ўқиган одам билан у ер-бу ердан маълумот ўқиб юрган одамнинг орасида ер билан осмонча фарқ бўлади. Ҳаккам-дуккам маълумотларни ўқишга ўрганган одамнинг фикрлаши ҳам ҳаккам-дуккам бўлиб қолади, бир нарсани гапирсангиз, атрофлича фикрлай олмайди…

6. Бир ишга ўзингизни бир муддат мажбурласангиз, ўша нарса сизга одатга айланиб қолади, кейин ўшани бажармасангиз, уйқунгиз келмайдиган бўлиб қолади…

7. Фурсатдан фойдаланиб, шайх ҳазратларининг китоб ўқишдаги тажриба ва тавсияларидан ҳам эслаб ўтсак. У киши китоб ўқиш учун кундалик дафтар тутишни тавсия қилар эдилар. «Ҳар бир китобни бошлашда ўша кунни дафтарга қайдлаб қўясиз. Китобда тушуна олмаган, савол туғилган ўринлар учун ҳам дафтарга ишора қўйиб борасиз. Бирор жумла ёки гапни тушуна олмасангиз, кўп ўйланиб вақтни кетказмаслик керак, вақти-соати келиб, бирор жойдан ўша гапнинг содда ифодаланган шакли чиқиб қолади, жумбоқ ўз-ўзидан ечилади. Кейин китобни тугатган санангизни белгилайсиз. Шунда қанча ва қайси китобларни ўқиганингиз кўз ўнгингизда бўлади. Бу ҳолат сизга янада шижоат беради», деган эдилар.

свернуть