2024. Φέτος συμπληρώνονται 25 χρόνια Μεγάλων Γιορτών Πολυφωνικού Τραγουδιού! Πρόκειται για τα κορυφαία πολυφωνικά ανταμώματα κάθε χρόνο στην Αθήνα. Ξεκίνησαν ως Μεγάλες Συναυλίες Πολυφωνικού Τραγουδιού, με τις πρώτες δύο να διοργανώνονται στο κινηματοθέατρο "ΠΑΛΛΑΣ" στη Βουκουρεστίου τον Απρίλιο του 2000 και τον Απρίλιο του 2001. Από το 2002 οι Μεγάλες Συναυλίες διοργανώνονται στο Θέατρο Πέτρας στην Πετρούπολη, πάντα από την "Άπειρος" Πολυφωνικό Καραβάνι.

Με αφορμή τα 25 χρόνια Μεγάλων Γιορτών Πολυφωνικού Τραγουδιού και στην προσμονή της φετινής Γιορτής που διοργανώνεται το Σάββατο 15 Ιουνίου 2024 στο Θέατρο Πέτρας, το Αρχείο Πολυφωνικού Καραβανιού επιμελείται ένα αφιέρωμα στις παλαιότερες Μεγάλες Γιορτές, κοινωνώντας υλικά ενδεικτικά του πλούτου και της ποικιλίας των πολυφωνικών σχημάτων που σμίγουν και των πολυφωνικών τραγουδιών που αντιλαλούν όλα αυτά τα χρόνια στις κορυφαίες πολυφωνικές συνάξεις.

Ενδέκατο βίντεο σε τούτο το αφιέρωμα το "Νεράτζι από τη νερατζιά" με το γυναικείο πολυφωνικό σχήμα της Πολύτσανης, όπως συμμετείχε σε εκδηλώσεις και του Πολυφωνικού Καραβανιού, κυρίως τη δεκαετία του 2000 και λίγο αργότερα. Εδώ τραγουδούν στη Μεγάλη Συναυλία Πολυφωνικού Τραγουδιού 2004 στο Θέατρο Πέτρας οι Ηλέκτρα Τσελίκη (παρτής), Χαριλεια Οικονόμου (γυριστής), Λιλιάννα (Άννα) Κάτση, Μιμόζα Μάντζου, Φλορίκα Παπαντώνη, Αντονέτα Νουρεντίνη, Θεοδώρα Bαγγέλη, Γενοβέφα Λεγκίκα, Eιρήνη Χατζή.

Τo τραγούδι της αγάπης που εδώ ερμηνεύουν περιλαμβάνεται και στην παλιαότατη συλλογή του Χασιώτη με τίτλο "Ο ερωμένος και το μαντηλάκι". Τo τραγούδι δισκογραφήθηκε στην έκδοση αναφοράς του Ιδρύματος Βορειοηπειρωτικών Ερευνών "Πολυφωνικά τραγούδια Βορείου Ηπείρου" (Ιωάννινα 1995) με μικτό Πoλυτσανίτικο όμιλο με τους ακόλουθους στίχους:

Νεράντζι από τη Νεραντζιά και φύ- /μωρέ/ και φύλλο απ’ το μισίρι.
Να είχα νερά- είχα νεράντζι να ‘ριχνα, ρόιδο μου
να είχα νεράντζι να ‘ριχνα στο πέ- /μωρέ/ στο πέρα παραθύρι.
Να τσάκιζα-τσάκιζα το μαστραπά, ρόιδο μου
να τσάκιζα το μαστραπά που ‘χει /μωρέ/ που ‘χει το καρυοφύλλι.
Ο Μαστραπάς-μαστραπάς τσακίστηκε, ρόιδο μου
κι ο μαστραπάς τσακίστηκε, το κα- /μωρέ/ το καριοφύλλι εχύθηκε.

Στη γειτονική Σωπική η συλλογή του Τσίπου συμπεριλαμβάνει την ακόλουθη εκδοχή:

Νάχα νεράντζι ν’ άριχνα στο πέρα παραθύρι
να τσάκιζα το μαστραπά, πούχε το μόσκο μέσα
Κι ο μαστραπάς τσακίστηκε κι εχύθηκε ο μόσκος.
Εσέν’ το λέω, αγάπη μου, που είσαι στο παραθύρι.
το μαντηλάκι, που κεντάς εμένα να το στείλεις.
Να μην το στείλεις μοναχό, παρά με χελιδόνι.
Κι εκείνη το παράκουσε και μοναχό το στέλλει.

Τέλος, ο Γρηγόρης Xασιώτης, ενάμιση αιώνα πριν συμπεριλάμβανε στη συλλογή του την ακόλουθη εκδοχή με τον επινοημένο τίτλο:

Ο ΕΡΩΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΑΚΙ


Νεράντσ’ από τη νεραντσιά και μήλο αχ το Μεσίρη·
νάχα νεράντσι να ρίχνα στο πέρα παραθύρι·
να τσάκιζα το μαστραπά, πόχει το καργιοφύλλι·
για σέν’ το λέγω, αγάπη μου, που ’σαι στο παραθύρι·
το μαντηλάκι που κεντάς εμένα να το στείλεις.
Κάθε βράδυ της τό ’λεγε και το πωρνό το στέλνει·
στα γόνατα του τόριξε, κάθεται το ξετάζει,
- Για πες μου, μαντηλάκι μου, πως μ’ αγαπά(ει) η κυρά σου;
- Σαν θάλασσα βουρλίζεται, σαν κύμα δέρν’ ο νους της·


Ας σημειωθεί ότι η πολύχρονη, διαχρονική σχέση του Πολυφωνικού Καραβανιού με την Πoλύτσανη. Από εκεί καταγονταν τα μέλη του σχήματος που πλαισίωσε τη "Χαονία" στην πρώτη εκδήλωση της "Απείρου" στο Πολύδροσο Θεσπρωτίας το 1998, τότε που αναγγέλθηκε πρώτη φορά δημόσια η απόφαση για τη δημιουργία του Πολυφωνικού Καραβανιού. Η Πολύτσανη αποτελεί διαχρονικό προορισμό για τα καλοκαιρινά και τα εποχιακά Πολυφωνικά Καραβάνια και οι συνταξδιώτες τους έχουν αναπτύξει σχέσεις ζωής με βιωματικούς ερμηνευτές από το χωριό με την τόσο πλούσια και ζωντανή πολυφωνική παράδοση. Σε λίγες μέρες το Πολυφωνικό Καραβάνι επιστρέφει με νέα αποστολή στο αγαπημένο χωριό.

"¨Απειρος" Πoλυφωνικό Καραβάνι
Καλή Πρακτική Διαφύλαξης Άυλης Πoλιτιστικής Kληρονομιάς
UNESCO 2020

Δράσεις με τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού

apiros@otenet.gr, www.polyphonic.gr

свернуть