BACAK / BALDIR AĞRISI ( KLADİKASYO )
Baldır ve bacak ağrısına yol açan nedenler:
1- Atar damar (arter) tıkanıklıkları ve atar damar yetmezliği
2- Toplar damar (ven) yetmezliği (varis, venöz yetmezlik)
3- Toplar damar (ven) tıkanması (derin ven trombozu, DVT)
4- Baker kisti
5- Lenfödem
6- Lipodem
7- Fibromiyalji
8- Akut (yeni oluşan) atar damar tıkanıklığı
Bu yazıda yalnızca Atar damar (arter) tıkanıklıklarına bağlı olan ve yürüdükçe baldır ağrısına yol açan yani tıp dilinde KLADİKASYO olarak bilinen hastalık anlatılacaktır. Diğer baldır ağrılarına yol açan nedenleri öğrenmek, tedavi seçeneklerini görmek için yukarıda renkli ve kalın harflarle yazılmış hastalıkları tıklamanız gerekir.
Bacak agrisi, kansızlığa bağlı bacakta yürümeyle artan, dinlenince gecen özellikle baldırda hissedilen ağrılardır. Hasta olan kişi eskiden rahatlıkla yürüdüğü mesafenin artık kısaldığını, baldır ağrısı nedeniyle sık sık dinlenmek zorunda kaldığını söyler. Yani birkaç ay önce 200 metre yürüyebilirken artık 50 metre yürüyünce yorulduğunu ve şiddetli baldır kramp ve ağrılarından dolayı dinlenmek zorunda kaldığından şikayet eder.
Bu hastalarimizin sikayetleri soğuk havada artar ve genellikle sigara içme alışkanlıkları bulunur. Bu hastalar genellikle orta yaş ve üzerindeki yaşlardadır. Erken yaşlarda ortaya çıkmışsa anna veya babasında da bu tip damar tıkanıklığı şikayetleri vardır.
DAMARLAR VUCUDUN İÇİNİ ÖREN BİR AĞDIR
Vücuttaki tüm damar sistemi birbiriyle bağlantılı bir ağdır. Bacak damarı ayrı, kalp damarı ayrı, şah damarı ayrı veya beyin damarları birbirlerinden ayrı düşünülemez. Eğer damar tıkanıklıgını başlatan bir uyarı varsa ki bu genellikle damarlarda sertleşme ve kireçlenme ile oluşur, tüm sistemin birlikte değerlendirilmesi gerekir. Bacak damarı tıkanıklığıyla gelen hastanın yalnızca bacağına yönelmek eksik bir uygulamaya yol acabilir. Çünkü tıkanmaya yol açan süreç, ağaç dalları gibi tüm sistemi birden etkilemeye başlar.
BACAK AĞRISI BAZEN KALP KRİZİ RİSKİNİ ÖNLER
Damar ağının çok ilginç bir koruyucu özelliği vardır. Damar tıkanmasıyla gelen hastalarımızda kalp değerlendirmesini kesinlikle yaparız. Bu hastalarımıza damar ameliyatı öncesi hem bacak damarını gosteren hem de kalp damarlarını gösteren anjiografi uygularız. Hastalarımızın çoğunda kalp damarlarında çok kritik daralmalar gördük ve önce koroner damar tıkanıklıklarının tedavisini ( balon, stent ) yaptık. Bacak damarı tıkanıklığı için daha sonra tekrar tedaviye aldik. Bacak damarı tıkanıklığı olan hastalarımız eğer yürürken bacak ağrıları olmasaydı çok daha fazla yürüyebilir, efor yapabilir böylece altta yatan kalp hastalığına bağlı kalp krizi geçirme olasılığı çok yksek olacaktı. İşte bu nedenle bacak ağrısı hastamızın hareketlerini kısıtlayip belki de kalp krizine karşı hastayı korumuştur.
TIKANIKLIK VARSA KALP ANJIYOSU DA YAPILMASI YARARLIDIR
Hastamızda ciddi bir böbrek hastalığı yoksa ve başvurdugu klinikte kardiyoloji kliniği aktifse hastalarımıza ve cerrahlarımıza önerim, bacak damarı tıkalı hastalarımızda kalpteki damarları da akılda tutmalarıdır. Erkek hastalarımız için eğer aile hikayesi yoksa, 40 yaşının üstü, bayan hastalarımız için de menopoz sonrası bacakta damar tıkanıklığı varsa kalp anjografisi nin de yapılması yararlıdır cünkü vücudun atardamar sisteminin bir bütün olduğu unutulmamalıdır. Bacaktaki ağri düzeltilir ve eger tespit edilmemiş bir kalp hastaligi kalmişsa, hastamız hareketlerini artiracak ki bu da tedavi edilmemiş koroner damarlara yük getirecek ve kalp krizleri ortaya çıkacaktır.
YÜRÜME İLE ARTAN, DİNLENİNCE AZALAN BACAK BALDIR AĞRISININ (İNTERMİTTAN KLADİKASYON) AMELİYATSIZ TEDAVİSİ
Tedavinin amaçları bacakta yürüme ve hareket ile olan baldır ağrısını gidermek, egzersiz performansını ve günlük fonksiyonel yetenekleri artırmaktır. Egzersiz ve\veya ilaç tedavisinin başarısız olduğu durumlarda bir sonraki basamağa geçilmeli ve revaskülarizasyon yani ameliyat veya kateterle damar açma düşünülmelidir. Bununla birlikte bacağın kasıktaki damarının tıkanmasından şüphelenilen (kalça klodikasyonu, azalmış veya kaybolmuş femoral nabızlar) hastalarda başlagıçta yoğun ilaç tedavisi başlanmadan; doğrudan damar açma düşünmelidir.
