#Экономика #Қытай #Европа
Қолданылған музыка: [ Ссылка ]
20 ғасырдың басында қытайдың жағдайы ауыр болатын 3 ғасырдай түркі тектес манжур әулеті биледі. Қытайлар тек 1911 жылы болған Синьхайской революциясы манджур билігін құлатып, қытайлар тәуелсіздігін алды. Манджурлар темір қолымен қытайларға орасан зор аумақты жаулап берген еді, соның бәріне қытай мұрагер болды. Екінші дүние жүзілік соғыста жапон әскерінің басып кіруі қытай халқына орасан зор қасірет алып келді. Дегенмен соғыстан кейінгі жағдайда қытайға аяқ батырып отырған Батыс елдерінің қытайдан назарынан жіберіп алуына ықпал етті. Артынша коммунизм орнап билікке Мао Цзэдун келді. Қытай халқының саны өте көп болып, жаппай кедей болуы мемлекетті қиын жағдайға қалдырды. Маоны қытайлар мақтасада ол жүргізген реформалар ондаған миллион қытайдың қырылуына себеп болды. Бір ғана торғайларды жойып жіберу шешімінен миллиондаған қытай өлді. Сонымен қатар репресия болып жатты. Мао КСРО мен жақын қарым-қатнас құрды Сталинге еліктеп оған ұқсас саясат жүргізді. Бейшара болып отырған қытайларға КСРО әскери және экономикалық жағынан өте көп көмектесіп ядролық қару жасап берді. Сталин өлгенде қытай мен КСРО қарым-қатынасы нашарлап өзара жауласа бастады.
Маодан кейін биліке Дэн Сяопин келді. Оның билігі тұсында қытайда көп өзгерістер байқалды. 1978 жылы билікке келіп жаңа реформалар жасап социализмнен бас тартты. Қытай шаруаларына жер бөлініп беріліп егіншілкпен айналасуға рұқсат берілді. Сонымен қатар батыс елдерімен ашық есік саясатын ұстанды. Батыс елдерінеде бұл жағдай тиімді болатын қытай халқы көп және кедей болатын, батыс елдерінен келген компаниялар мен заводтар қытайдың арзан жұмыс күшін пайдаланып көп пайда түсіре алатын болды. Қытайларда өз пайдасын тапты халық жұмыспен қамтамасыз етілумен қатар компания мен заводтарда жүрген қытай жұмысшылары жаңа технологияларды игеріп алды. Бұл жағдай қытай экономикасын екі есе ұлғайтты. Жеке кәсіпкерлікке рұқсат етілгендіктен қытайлар батыс елдеріне ұқсас компаниялар ашып өз ғылым-білімін дамытты.
![](https://i.ytimg.com/vi/EJ4Up-TkVL0/maxresdefault.jpg)