Zachęcam do subskrypcji mojego kanału: [ Ссылка ]
SPLIT
Miasto Dioklecjana. Nie bez powodu nazywany stolicą Dalmacji i miastem słońca. Jest najbardziej znanym i drugim co do wielkości pod względem mieszkańców miastem w Chorwacji. Położony bezpośrednio nad Adriatykiem, stanowi ważny węzeł komunikacji morskiej.
Zanim na mapie pojawił się współczesny Split, w miejscu (obecnego Solina) znajdowała się Aspalathos – osada starożytnych Greków. Historia mówi, że nazwa ta miała duży związek z roślinnością o ostrym zapachu, która porastała tamtejsze ziemie.
Podczas, gdy Rzymianie podbili tereny Aspalathos, zmienili nazwę miejscowości na Spalatum, a w latach 295 – 305 na specjalny rozkaz cesarza Dioklecjana został wybudowany ogromny pałac – stanowiący rezydencję cesarza oraz miejsce zamieszkania jego służby i podwładnych.
Jako, że Dioklecjan był dość wrogo nastawiony do chrześcijan, za wszelką cenę chciał propagować i narzucać wszystkim mieszkańcom swoje poglądy. Jego władza nie trwała długo, a sam cesarz mieszkał w pałacu krótko, tuż przed śmiercią. Po śmierci Dioklecjana, pałac przeszedł pod władzę Bizancjum, a następnie rezydencję zajęli Słowianie i Awarowie.
Budowa pałacu rozpoczęła się w 295 r. n.e., trwała 12 lat i zakończyła się na krótko przed abdykacją Dioklecjana.
Prawdopodobnie całości nie ukończono kiedy wprowadził się tu cesarz. Chociaż pałac składał się z elementów typowych dla rzymskich willi to jednak zaprojektowany był tak jak castrum, czyli rzymski obóz wojskowy (być może miało to związek z faktem, że Dioklecjan był przez całe życie związany z wojskiem).
W pałacu zainstalowano system kanalizacyjny i wodociągowy, a pozostałości rzymskiego akweduktu o długości 9 km zachowały się do dziś i stanowią imponujący zabytek historyczny przy wjeździe do Splitu.
Po śmierci władcy budowla najprawdopodobniej nadal była zamieszkana i utrzymywana przez kolejnych cesarzy. Prawdopodobnie przebywała tu cesarzowa Galia Placydia, ze swoim synem Walentynianem, na krótko przed powrotem do Rawenny.
Nas jednak najbardziej interesuje rzymskokatolicka katedra Splitu.
Jej oficjalne wezwanie to: katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Uznesenju Blažene Djevice Marije). Można spotkać się też z określaniem katedra św. Dujama lub św. Domniona. Legendy chrześcijańskie mówią o dwóch męczennikach z tego obszaru. Niejaki Dujam miał być uczniem św. Piotra, straconym podczas nauczania w Dalmacji. Drugim świętym o tym imieniu (czasem nazywanym dla odmiany Domnionem) był biskupem Salony zamordowanym z rozkazu cesarza Dioklecjana.
Katedra ta jest prawdopodobnie najstarszą i zarazem najmniejszą katedrą na świecie. Chichot historii sprawił, że powstała w małzoleum-grobowcu cesarza Dioklecjana, który prześladował chrześcijan.
