Kaynak : kültürportalı.gov.tr
imturkey.com
Side antik kent

Side, antik dönemin değerli bir liman kentidir. Luvi dilinde nar anlamına gelmektedir. Antik çağdan günümüze kadar pek çok hükümdarlığın hükmü altına girmesinden dolayı da büyük öneme sahiptir. Tarih kokan Pamfilya bölgesinde bulunan side antik kentte halen kazı çalışmaları devam etmekte ve içerisinde bulunan tarihi yapılar nedeniyle de her yıl dünyanın bir çok yerinden turist akınına uğramaktadır.
Bölgede yaşayan halk sidece diye bir dil konuşuyordu. Halen bu dilin ne olduğu çözülememiş olsa da Hint Avrupa dilleri arasında yer alan Luvice kökenli bir dil olduğu kabul edilmektedir.
Eskiden agora hamamı olarak kullanılan Side müzesinde, geniş bahçesi ile birlikte Hellenistik, Roma ve Bizans döneminden çeşitli tarihi eserler sergilenmektedir. Hellenistik devirde yapılan Büyük Kapı, aynı zamanda şehrin ana kapısıdır. Hemen kapının girişinde ayrıca Vespasianus Çeşmesi’de bulunmaktadır. Side Tiyatrosu 20.000 seyirci alabilecek büyüklükte inşa edilmiştir ve diğer Roma tiyatroları gibi dağ yamacına değil, kemerli mekanlar üzerine kurulmuştur.
Side Limanının diğer bir özelliği de hemen limanın yanında bulunan Apollon Tapınağı.
Bu tapınak adını; ışık, güzellik ve sanat tanrısı olarak hafızalarımıza kazınmış, Side kentinin baş tanrılarından olan Apollon’dan almıştır ayrıca tapınakta gün batımını seyretmek bir ayrıcalıktır.
Pamfilya bölgesine ait olan bu tarihi kent M.Ö. 7 yy da kurulmuştur. İlk olarak Lidya krallığı hüküm sürmüş ve daha sonra Pers krallığına geçiş yapmıştır. Büyük İskender’in bölgeyi istemesi üzerine Makedonya Kralına geçmiştir. Ardından Roma İmparatorluğu , Bizans imparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğunun egemenliğine girmiştir.
Akdeniz bölgesinde yer alan Side Antik kent Antalya’nın Manavgat ilçesinde yer almaktadır. Konumu itibariyle de savunma açısından bölgenin önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir.
MÖ VI. yüzyılda tüm Pamfilya ile birlikte Lidya Krallığı'nın egemenliğine girmiş, Lidya Krallığı’nın yıkılışından sonra Perslerin hâkimiyetine geçmiştir. Bu devirde özgürlüğünü bir ölçüde koruyan kent, kendi adına sikke basmıştır. Büyük İskender’in Anadolu seferinde (MÖ 334) hiçbir direniş göstermeden kapılarını Makedonya kralına açan Side, daha sonraları İskender’in kurduğu büyük sikke basım merkezlerinden biri haline gelmiştir. İskender’in ölümünden sonra Helenistik Dönem krallıkları arasında sürekli el değiştiren Side, MÖ III. yüzyılda, önce Ptolemaioslar'ın, (potolemoyıslar) daha sonra Seleukoslar'ın egemenliğine girmiştir. Şehir en çok 3.Antiokhos ile dostça ilişkilerde bulunmuş, Suriye Krallığı'nın Bergama ve Rodos krallıklarının desteğini sağlamış, Romalılar'a karşı açtığı savaşta Side donanmasıyla, Seleukoslar'ın yanında yer almıştır. Bu savaş sonunda Seleukoslar yenik düşünce MÖ 188 yılında yapılan Apameia Barışı'na göre Pamfilya ve Side Bergama Krallığı’na verilmiştir. Buna karşın Side bir süre sonra yeniden bağımsızlığına kavuşmuş ve tarih içerisindeki en parlak devirlerinden birini yaşamıştır.
MÖ 138 yılında Suriye tahtına oturan sonraları ise “Sidetes” lakabını alan 7.Antiokhos gençliğinde öğrenim görmesi için Side’ye gönderilmesi, kentin Doğu Akdeniz’de ne kadar önemli bir kültür merkezi olduğunun da göstergesidir. Kentin bu parlak dönemi fazla uzun sürmemiştir. MÖ 1. yüzyılda Pisidya ve dağlık Kilikya bölgelerinde başlayan korsanlık, Pamfilya ve dolayısıyla Side’ye de atlamış, korsanlarla başa çıkamayan Sideliler liman ve pazarlarını onlara açmak zorunda kalmışlardır. Sonunda MÖ 78 yılında Romalı Konsül Publius Servilius’un bölgeyi korsanlardan temizlemesi üzerine Side de Pamfilya’nın diğer kentleri gibi Roma İmparatorluğu’na bağlanmıştır.

свернуть