در سالهای دهۀ شصت، ظاهرشاه پادشاه افغانستان، هنگام شکار در نزدیکی مرز تاجیکستان، آی خانم را کشف کرد. آی خانم، با آثار یونانی بودایی – همان چیزی بود که از مدت ها به اینسو، همه دنبال آن بودند، آثار حضور یونانیان، یعنی جمنازیوم و صومعه در آن مشهود بود.
دافا، که به معنی هیئت باستان شناسی فرانسوی در افغانستان است، از آغاز فعالیتش، یعنی در دوران امان الله خان، دنبال آثار مربوط به آن زمان میگشت، ولی طی جستجوهای مختلفی که در افغانستان انجام دادند، هنوز شهری که متعلق به تمدن یونانی بودایی باشد نیافته بودند.
طی سخنرانی «خولیو بندزو سارمینتو» صحبت از تاریخ باستان شناسی افغانستان است و همکاری های میان این کشور و فرانسه. این برنامه ها با الفرد فوشه آغاز میشود و با آندره گودار، رومان گریشمن، دانیل شلومبرگر و ژان کلود گیرن ادامه پیدا میکند.
فوشه موفق نمیشود و شخصیت های دیگر وارد میدان میشوند. آندره گودارد، رئیس جدید دافا، در بامیان آغاز به جستجو میکند. چندی بعد کار در منطقۀ «هده» آغاز میشود. آثار بگرام، در نزدیکی کابل، هم کشف و مقداری از آن به موزیم گیمه در پاریس فرستاده میشود.
رومان گریشمن، رئیس بعدی دافا، منطقۀ نادعلی را مورد کاوش قرار میدهد. نادعلی برخلاف سایت های دیگر که در شمال و یا هم در نزدیکی کابل قرار داشتند، در جنوب غربی کشور است و آثاری مربئط به دوره های مختلف تاریخ، از عصر برونز تا هخامنشیان یافت شده اند.
با اشغال افغانستان توسط روس ها، همکاری های افغانستان و فرانسه هم به تعلیق درمی آید. دافا تنها بعد از تخریب بودا های بامیان توسط طالبان در سال 2001، به افغانستان بر میگردد.
از آن زمان تا حالا تحقیقاتی در مناطق مختلف راه افتاده و باستان شناسان در همکاری با وزارتخانه های دیگر، بالای نقشۀ باستان شناسی افغانستان کار میکنند.
خولیو بندزو - سارمینتو میگوید که امان الله خان به سه دلیل فرانسه را انتخاب کرد.
یکی اینکه فرانسه ترکیه را به رسمیت شناخته بود. ترکیه کشور اسلامی که برای کشورهای اسلامی دیگر مهم بود.
دلیل دوم این بود که فرانسه در آموزش و پرورش سرمایه گزاری میکرد
و دلیل سوم هم این، که با انتخاب فرانسه، او دست انگلیس ها و روس ها را از این کشور جدید کوتاه میکرد.
دافا آموزش باستان شناسان کشوررا هم در دست دارد و کتاب های هم به زبان فارسی چاپ کرده است.
آثار باستانی افغانستان از 2006 به اینسو در سطح جهانی به نمایش گذاشته شده است و این کلکسیون که در فرانسه هم به نمایش گذاشته شد، در حال حاضر در چین است. بعد از آن روسیه و ایالات متحده علاقمندی خود ذرا برای پذیرایی از این نمایش اعلام کرده اند.
Julio Bendezu - Sarmiento
خولیو بندزو – سارمینتو، دکتر تاریخ قدیم، انسان شناسی و نژاد شناسی، و رئیس هیئت باستان شناسی فرانسه و افغانستان، مهمان انجمن دوستی فرانسه و افغانستان است.
Ещё видео!