Burun kanaması veya epistaksis oldukça sık rastlanan bir kanamadır. Kanamalar endişe verici olsa da çoğu olayda korkulacak bir durum yoktur. En sık olarak çocuklarda ve yaşlılarda görülür. Çocuklarda en sık 2 ile 10 yaş arasında saptanır. Beş yaş altı çocukların %30’unda, 6-10 yaş arası çocukların ise %56’sında hayatları boyunca en az bir kez burun kanaması görülür.
Burun kanaması lokal yani burun kökenli veya sistemik hastalıklara bağlı olacak şeklide sınıflandırılabilir. Burun kökenli kanamalar; üst solunum yolu enfeksiyonları, burun karıştırma, buruna yabancı cisim girmesi, alerjik hastalıklar, sinüzit, kuru hava, kuvvetli sümkürme, burun travması ve burun spreylerinin çok kullanımına bağlı olarak görülebilir. Diğer taraftan kalp damar hastalıkları, yüksek tansiyon, kanama bozuklukları, karaciğer hastalıkları gibi sistemik hastalıklara bağlı olarak da burun kanaması gözlenebilir.
Burun kanamaları ön burun ve arka burun kanaması olarak ikiye ayrılır. Burnu besleyen damarların burun deliğine yaklaşık 1 cm uzakta olması lokal sebeplerden oluşan kanamalar daha sıktır ve ön burun kanamaları olarak adlandırılır. Ön burun kanamasının tedavisi genellikle basit müdahaleler ile yapılır. Ancak burnun arkasında bulunan ve burnu besleyen damarlardan oluşan kanamalar ciddi rahatsızlıkların belirtisi olabilir. Arka burun kanaması, burundan olabileceği gibi genze ve boğaza da akabilir. Bu sebeple arka burnun kanamaları, ön burun kanamalarına göre daha zor tedavi edillmektedir.
Çocuklarda burun kanaması çoğu zaman masum nedenlerle bağlı olmaktadır. Bu kanamalar kısa sürmekte ve çoğu zaman basit önlemlerle tedavi edilebilmektedir. Ancak;
Burun kanamasının 10 dakikadan uzun sürmesi ve yoğun olması
Burun kanaması ile birlikte halsizlik, yorgunluk, vücutta morluk ve boyunda şişlik olması
Tekrarlayıcı olması
Akrabalarında kanama bozukluğu olması
Burun kanaması dışında başka bölgelerden kanama olması
Burun kanamasına baş dönmesi eşlik etmesi
Burun kanamasından dolayı nefes alıp vermek zorlanıyorsa hemen doktora başvurulması gerekmektedir.
Burun kanaması 10 dakikadan uzun sürüyorsa, sık tekrarlıyorsa, burun kanamasına bağlı kansızlık gelişiyorsa, ailede kanama bozukluğu varsa ve burun kanaması dışına başka bölgelerde de kanama görülüyorsa bu çocukların çocuk hematoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi önerilmektedir. Çocuk hematoloji bölümünde tam kan sayımı, periferik kan yayması, kan pıhtılaşma testleri yapılarak doğuştan olan veya sonradan gelişen kanama bozuklukları açısından değerlendirme yapılacaktır.
Burun kanamasıyla karşı karşıya kalan bir çocukta öncelikle panik yapmamalı ve sakin kalmalıdır. Telaş yapmadan dik pozisyonda otutturulup baş hafif öne doğru eğilmelidir ve kan yutulması önlenmelidir. Dik oturmak burundaki damarlara giden kan basıncının azalmasını sağlayarak daha fazla kanama olmasını engeller. Ağız içinde kan varsa tükürülmelidir. Daha sonra burun her iki taraftan tutalarak 10 dakika baskı yapılmalıdır. Kanama tek taraflı olsa bile mutlaka her iki burun deliğine de baskı yapılmalıdır. Burna baskı uygulamak kanamanın durdurulmasında son derece etkili bir yöntemdir. Buruna 10 veya 15 dakika kadar baskı uyguladıktan sonra kanamayı kontrol edilir ve eğer devam ediyorsa yine 10 ila 15 dakika arasında bir baskı uygulanır. Eğer yapılan tüm bu işlemlere rağmen burun kanaması hala devam ediyorsa en kısa süre içinde bir doktora başvurulması gerekmektedir.

свернуть