-link đăng ký kênh tại
[ Ссылка ]
CÁC LOẠI POLYP ĐẠI TRỰC TRÀNG, LOẠI NÀO GÂY UNG THƯ?
Polyp là tổ chức tăng sinh từ lớp niêm mạc và đẩy lồi vào trong lòng của ống tiêu hóa, xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên ống tiêu hóa, thường ở dạ dày đại trực tràng , ít gặp thực quản ruột non.
Polyp đại tràng thường không có triệu chứng nhưng có thể loét và chảy máu, gây mót rặn nếu ở trực tràng, và khi rất lớn gây tắc ruột. Polyp đại tràng có thể là ung thư (ví dụ: u tuyến) hoặc không phải ung thư (ví dụ: polyp viêm).
Các loại polyp đại tràng:
A. POLYP VIÊM
Polyp viêm không phải tổ chức tân sinh trong lòng của niêm mạc bao gồm các thành phần mô đệm, biểu mô và các tế bào viêm.. Polyp viêm hay là viêm tạo hình ảnh giống polyp, gọi là viêm giả polyp.
Polyp viêm là những đảo có hình dạng bất thường của niêm mạc đại tràng còn nguyên vẹn còn sót lại, là kết quả của quá trình tái tạo và loét niêm mạc xảy ra để phản ứng với tình trạng viêm khu trú hoặc lan tỏa trong bệnh viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn).
Nguy cơ ác tính – polyp viêm không trải qua quá trình biến đổi tân sinh, không có nguy cơ ác tính . Tuy nhiên, chúng có thể liên quan đến chứng loạn sản xung quanh ở những bệnh nhân bị bệnh viêm ruột ở trên.
Xử trí - Các giả tạo viêm không cần cắt bỏ trừ khi chúng gây ra các triệu chứng (ví dụ: chảy máu, tắc nghẽn). Điều trị được hướng vào nguyên nhân cơ bản của viêm.
B. SESSILE SERRATED LESIONS là Polyp răng cưa không cuống
Bao gồm các:
1. polyp tăng sản là loại polyp không phải tân sinh phổ biến nhất ở đại tràng, biểu hiện qua nội soi là các nốt nhỏ hoặc tổn thương dạng polyp. Chúng thường nằm trong trực tràng và có kích thước nhỏ hơn 5 mm, được cấu tạo từ các thành phần tế bào bình thường, không có biểu hiện loạn sản và có dạng răng cưa, dường như không làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, Các polyp tăng sản nhỏ thường được sinh thiết hoặc cắt bỏ trong quá trình nội soi bằng kềm sinh thiết khi khó phân biệt với polyp tuyến.
2. U tuyến có răng cưa truyền thống và polyp có răng cưa không cuống thường kích thước lớn , nguy cơ ung thư nên cần cắt bỏ.
C.POLYPS ADENOMATOUS (Polyp tuyến hay U tuyến đại trực tràng là loại polyp tân sinh phổ biến nhất ở đại tràng).
Khoảng 2/3 tổng số polyp đại tràng là u tuyến.
Tuổi tác ngày càng tăng, béo phì là một yếu tố nguy cơ cho sự phát triển của u tuyến đại tràng. Trong các nghiên cứu tầm soát ung thư đại trực tràng, tỷ lệ phổ biến của u tuyến là khoảng 25 đến 30 phần trăm ở độ tuổi 50. Các nghiên cứu khám nghiệm tử thi đã phát hiện ra tỷ lệ cao tới 50% ở độ tuổi 70. Trong một phân tích tổng hợp của 36 nghiên cứu, nguy cơ u tuyến đại trực tràng tăng 19 phần trăm cho mỗi lần tăng 5 đơn vị BMI.
Hình ảnh nội soi: các u tuyến có thể có một hay nhiều polyp , không cuống, có cuống, dẹt phẳng, lõm …kích thước càng lớn, ung thư càng cao , 20 đến 30% đối với u tuyến lớn (trên 1 cm).
Mô học: có 3 dạng
+u tuyến dạng ống
+ u tuyến nhung mao (nhánh)
+ u tuyến ống nhung mao
trong đó u tuyến nhung mao nguy cơ ung thư nhất .
Ngoài ra còn phân loại nghịch sản độ thấp và nghịch sản độ cao.
Xử trí tùy kích thước, hình dáng polyp có cuống, không cuống … mà BS nội soi sẽ sinh thiết trọn, cắt polyp và đốt cầm máu, phẫu thuật …
D. Polyp u mô thừa (Hamartomatous polyps)
Polyp có khối u - Polyp có khối u được tạo thành từ các phần tử mô thường được tìm thấy tại vị trí đó nhưng đang phát triển thành một khối vô tổ chức, gặp hội chứng di truyền đó là hội chứng đa polyp thiếu niên và polyp Peutz-Jeghers là những polyp dạng Hamartomatous. Trái ngược với những bệnh nhân có polyp ở vị thành niên lẻ tẻ, những bệnh nhân bị polyp thành niên và hội chứng Peutz-Jeghers (PJS) có nhiều nguy cơ bị ung thư đại trực tràng.
E. CÁC POLYPS KHÁC
u mỡ, u mạch máu…
CHÚ Ý: Việc nội soi lặp lại theo dõi tùy theo số lượng và kích thước mỗi loại polyp, BS chuyên khoa sẽ khuyên chúng ta bao lâu soi kiểm tra.
CÁC POLYP SAU DỄ TIẾN TRIỂN THÀNH UNG THƯ :
1. Có Polyp tuyến hay U tuyến đại trực tràng kích thước từ 10 mm trở lên.
2. Có nhiều Polyp tuyến hay U tuyến đại trực tràng .
3. Có polyp răng cưa không cuống lớn kích thước từ 10 mm trở lên .
4. Có Polyp tuyến hay u tuyến đại trực tràng loạn sản độ cao hay u tuyến dạng ống nhung mao hoặc u tuyến nhung mao.
5. Có hội chứng di truyền như đa polyp di truyền, hội chứng Lynch, đa polyp thiếu niên, polyp Peutz-Jeghers.


Tham khảo:
[ Ссылка ]: MSD MANUAL - Phiên bản dành cho chuyên gia [ Ссылка ]: UPTODATE- Overview of colon polyps, Screening for colorectal cancer: Strategies in patients at average risk, Screening for colorectal cancer in patients with a family history of colorectal cancer or advanced polyp- 09/2022

свернуть