Yay fəslinin isti günləri başladı, günvurmadan qorunun
Ramazan bayramından sonra yayın ən isti dövrü başlayıb. Bu gündən etibarən Azərbaycanda havanın temperaturunun 37 dərəcəni ötəcəyi gözlənilir. İsti havalar müşahidə olunduqca ən qorxulu amillərdən biri günəş şüalarıdır. Çünki günəş şüaları altında çox gəzmək sağlamlığımıza ciddi təsir göstərir. Həkimlər isə belə istilərdə günəş şüalarından qorunmaq üçün lazımi tədbirlərin görülməsini vacib hesab edirlər.
Mütəxəsisslər bildirir ki, isti yay fəslində günəş şüalarının ən təsirli vaxtı saat 10:00-dan 16:00-dan arasıdır. Yay fəsli daha çox tətil günlərinə təsadüf etdiyindən bir çox insanlar günəş şüalarının faydalı olduğunu düşünüb günün çox hissəsini saatlarla qızmar günəş altında keçirir. Buda insanları günvurma kimi real təhlükəylə üzləşdirir. Çoxları günəş altında gəzməyin gətirə biləcəyi fəsadlardan xəbərsizdir.
Terapevt Nərmin Salayeva: “Beyin qan dövranının pozulması halları, yəni insult kimi, təzyiqin yüksəlməsi kimi əlamətləri, burundan qan açılmaları kimi, dəri yanıqları kimi hallar baş verə bilər. Həmçinin bayılma halların görə bilərik, tənəffüsün dayanması kimi halları müşahidə edə bilərik.”
Başgicəllənmə, dərinin qızarması, ürəkbulanma, nəbzin və tənəffüsün tezləşməsi, temperaturun 40 dərəcəyədək qalxması halı müşahidə olunursa - artıq günvurmanın ilkin əlamətləri özünü biruzə verir. Bəs gün vuran insana ilkin yardım necə edilməlidir?
Lənkəran şəhər TTTYS-in Baş həkimi Məmmədbağır Axundov : “Həmin şəxsi kölgə olan bir yerə çəkmək lazımdı. Sifətin və bədənin müəyyən hissələrinə, ayaqlarına sərin su vurmaq lazımdı. Əgər ağır formadadırsa süni tənəffüs verilir, ürək masajı edilir. Sonra mütləq Təcili Tibbi Yardım Stansiyasına zəng etmək lazımdı.”
Bu cür hallarda kimlər ən çox risq altındadır?
Terapevt Nərmin Salayeva: “Sözsüz ki, uşaqlar, qocalar, kök insanlar, ürək qan-damar sistemi xəstəliklərindən əziyyət çəkənlər, endokrin sistemindən əziyyət çəkən daha çox günvurmaya məruz qalırlar.”
Həkim müdaxiləsinə qədər gün vurmuş adama ilkin yardım edilməlidir. Bunun üçün bir sıra qaydaları bilmək vacibdir.
Terapevt Nərmin Salayeva: “Mütləq qoruyucu vasitələrdən istifadə etsinlər. Məsələn şlyapalar, müxtəlif qoruyucu çətirlərdən istifadə etmək olar.”
Lənkəran şəhər TTTYS-in Baş həkimi Məmmədbağır Axundov : “Açıq havada uzun müddət qalmaları, sintetik dar paltarlar geyinməmələri tövsiyyə olunur.”
Mütəxəssislərin fikrincə, günvurma əksər vaxt insanlar isti havada düzgün davranış qaydalarını bilmədiyi, düzgün qidalanmadığı, az maye qəbul etdiyi zaman baş verir.
