Շուշիի ազատագրման օրվա առիթով զրուցեցինք Շուշիի առանձնակի գումարտակի հրամանատար Ժիրայր Սեֆիլյանի հետ: Նա անդրադարձավ ներկա քաղաքական իրավիճակին, զուգահեռներ անցկացրեց Շուշիի-Քեսապի միջև: Սեֆիլյանն անդրադարձավ նաև Շուշիի ազտագրման մի քանի դրվագի, և որպես վկա իր հուշերը կիսեց մեր հետ:
«Հակառակորդը շատ լավ գիտակցում էր, որ Արցախը չի պատկանում իրեն մարդիկ, ովքեր նվիրված էին պայքարին, համոզված էին, որ այդ հողը պատկանում է իրենց, կար վախի հաղթահարում, կար ոգեղենություն, սրանք գործոններ են կարևորագույն, որոնք նպաստում են հակառակորդին ծնկի բերելուն: Խոսվում է, որ շարժման օրերի ռուսները օժանդակել են, եթե չօժանդակեին, ապա հայերը ոչինչ չէին կարողանա անել, սա թույր կարծիք է:
Ես վկա եմ, հիշում եմ՝ 1991թվականի ապրիլ-մայիս ամիսներն էր, օղակ գործողության հետևանքով բազմաթիվ բնակավայրեր հանձնվեցին ադրբեջանական օմոնին, հենց ռուսական զորքերի կողմից, ես անձամբ վկա եմ եղել, թե Շահումյանը ինչպես են նրանք օկուպացրել, Մարտակերտի զգալի մասը օկուպացրել: Այդ ամենի մասին, որ հիմա մենք լսում ենք, իբր Ռուսաստանը Հայաստանի անվտանգության երաշխավորն է, դա առնվազն դեզինֆորմացիա է և հերյուրանք:
Մեր երկրում կա ռուսական սահմանապահ զորքեր, սա միայն հերիք է, որ հասկանաք մեր անվտանգությունը հանձնել ենք Ռուսաստանին: Մենք Ռուսաստանի հետ ռազվարական դաշնակիցներ ենք, ու պիտի լինենք, սակայն ես կասեմ, որ սահմանպահ զորքերի առկայությունն այստեղ բոլորովին անիմաստ է, մեր սահմանը պետք է մենք հսկենք»:
Անդրադառնալով երկու դեսպանների հայտարարություններին՝ Ժիրայր Սեֆիլյանն ընդգծեց, որ երկու կողմերի հայտարարությունները մենք՝ հայերս, պետք է ընդունենք որպես ահազանգ մեր պետականության կոստի, որի գլխավոր պատճառը մեր այսօրվա ռեժիմն է, այս հայտարարություններն ավելի շուտ ուղղված են ռեժիմի պարագլխին: Այսպիսի դիվանագիտական հարձակումները շարունակվելու են, քանի դեռ մենք խնդիրը չենք լուծել:
Ի՞նչ լուծումներ է տեսնում Ժիրայր Սեֆիլյանը և ի՞նչ մանրամասներ պատմեց Շուշիի ազտագրման օպերացիայից՝մանրամասները՝ տեսանյութում:
Թեհմինե Ենոքյան
