صفحات تکتونیکی زمین چیست؟
سلام همراهان تکسون تی وی.خیلی خوشحالیم با یه ویدئو ی دیگه میبینمیتون
یادتون نره کانال رو سابسکرایب کنبد و با ما سفر هیجان انگیزتون به دنیای علم و تکنولوژی رو شروع کنید
[ Ссылка ]
دانستنی های علمی
[ Ссылка ]
آشنایی با فضا و کهکشان ها
[ Ссылка ]
تکنولوژی
[ Ссылка ]
دانشمندان جهان
[ Ссылка ]
صفحات تکتونیکی زمین چیست؟
تئوری صفحات تکتونیکی در سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ توسعه داده شده. این تئوری در واقع بروزرسانی مدرن جابهجاییهای قارهای هستش. جابهجاییهای قارهای ایدهایه که در سال ۱۹۱۲ توسط «آلفرد وگنر» پیشنهاد شد و در اون اینگونه شرح داده شده که قارههای زمین در طول زمان بر روی هم لغزیدهاند. وگنر در مورد اینکه چگونه قارهها بر روی زمین جابهجا شدهاند توضیحی ارائه نداده بود، ولی الان محققین توضیحی برای این کار ارائه دادهاند؛ «صفحات تکتونیکی».
صفحات تکتونیکی
طبق تئوری صفحات تکتونیکی، پوستهی بیرونی زمین به صفحات سنگی بزرگ تقسیم میشن که روی جبهی زمین در حال خزیدن هستند. لایهی جامد بیرونی زمین که شامل پوستهی اون به همراه بالاترین لایهی جامد جبه هستش، «لیتوسفر» نامیده میشه. ضخامت این لایه ۱۰۰ کیلومتره. زیر لیتوسفر، «آستنوسفر» قرار داره. آستنوسفر یک لایهی لزجه که گرمای خودشو از اعماق زمین دریافت میکنه. این لایه در واقع سطح زیرین لایههای تکتونیکی رو روغنکاری میکنه و به این ترتیب، لیتوسفر امکان حرکت به اطراف رو دارد. این صفحات بهصورت مداوم در حال حرکت هستند و بر اثر برخورد این صفحات پدیدههایی همچون زلزله ،شکستگی ها، تشکیل کوهها تشکیل درازگودالها و چین خوردگی و پدیدههای دیگه حاصل میشن. میزان حرکت این صفحات از کمترین حد ۰ میلیمتر در سال تا بیشترین حد ۱۰۰ میلیمتر در سال، بسته به نوع، جایگاه و شرایط اونها تخمین زده میشود.
برخورد صفحات تکتونیکی
وقتی که دو صفحهی تکتونیکی به همدیگه برخورد میکنند، باعث بهوجود آمدن رشتهکوهها میشوند. بهعنوان مثال آسیا و هند حدود ۵۵ میلیون سال پیش به همدیگه برخورد کردهاند و هیمالیا بهوجود اومده. برای روشنتر شدن موضوع توجه کنید که کوههای آلپ باید طی فرسایش سال به سال کوتاهتر بشن، ولی از اونجایی که فرورفتگی صفحات تکتونیکی ایجادکنندهی اون هنوز ادامه دارد، ارتفاع اون سال به سال بیشتر میشود. همیشه برخورد دو صفحهی تکتونیکی به این صورت اتفاق نمیافتد. بعضی اوقات برخورد یک صفحهی تکتونیکی در اعماق اقیانوس با صفحهای که در سواحل اقیانوس قرار داره، اتفاق میافتد و به خاطر چگالی بالاتر صفحهی اقیانوسی، به جای ایجاد رشته کوه، صفحهی اقیانوسی به زیر صفحهی دیگه لیز میخوره و با وارد شدن به جبهی مذاب زمین، باعث بروز آتشفشان و فوران مواد مذاب در ساحل میشود. در اطراف اقیانوس آرام پدیدهای به نام «حلقهی آتشین» وجود دارد که ناشی از همین موضوع است.
شواهد علمی
چطور می شه ایده تکتونیک صفحه ای را اثبات کرد؟ دانشمندان به سراسر زمین سفر کرده اند و شواهدی پیدا کرده اند که از ایده تکتونیک صفحه ای پشتیبانی می کند. اولین شاهد اون چیزیه که در قاره ها دیده می شه. آیا تا به حال توجه کردید که آفریقا و آمریکای جنوبی به حدی با هم جورند که به نظر می رسه می تونستند یکی باشن؟ دانشمندان نقشه ای را بریده اند و قاره ها را نزدیک هم حرکت داده اند و به یک توده خشکی عظیم به نام پانگه آ (یک ابرقاره) رسیده اند.دانشمندان همچنین فسیل ها را در قاره های مختلف بررسی کرده اند. اونها فهمیدن که فسیل های روی استرالیا شبیه به فسیل های جنوب آسیا هستند. دانشمندان فکر می کنند که گیاهان یکسانی روی این قاره ها زندگی می کردند اما زمانی که قاره ها از همدیگه جدا شدند گیاهان جدید تکامل یافتند. همچنین وقتی که دانشمندان حفاری می کنند به نوع سنگ ها هم نگاه می کنند. در ساحل غربی آفریقا سنگ هایی بسیار مشابه با سنگ های ساحل شرقی جنوب آمریکا وجود دارد. این مساله چیزی بیشتر از تصادف به نظر می رسه.
حرکت صفحات تکتونیکی
حرکت صفحات تکتونیکی ۳ تا ۵ سانتیمتر در سال است. از آنجا که زمین کروی است، صفحات تکتونیکی زمین نیز به صورت تکههای منحنی هستند. اندازهی هر کدام از این صفحات، بین چند صد تا هزاران کیلومتر است و بسته به همین اندازهها صفحات تکتونیکی به سه دستهی بزرگ، کوچک و ریز دستهبندی میشوند. صفحات تکتونیکی بزرگ زمین ۷ عدد هستند؛ آمریکا، اقیانوس آرام، اوراسیا، آفریقا، هند و استرالیا، آمریکای جنوبی و سرزمینشمالگان. مطالعات جدید بر روی زمینلرزههای قرنهای گذشته نشان داده است که صفحهی هند و استرالیا حدود ۱۰ میلیون سال پیش شکسته شده و صفحهی هند و صفحهی استرالیا را ایجاد کرده است. صفحهی اقیانوس آرام اکنون بزرگترین صفحهی تکتونیکی است و ۱۰۳ میلیون کیلومتر مربع مساحت دارد.
اگه برخورد دو صفحهی تکتونیکی در کف دریا اتفاق بیوفته، چه چیزی حاصل میشه؟خوشحال میشیم نظراتتون رو برای ما کامنت کنید و اگه این ویدیو رو دوست داشتین روی دکمه لایک بزنید. مرسی که تا پایان ویدیو همراه ما بودین.
#taxon #taxontv#صفحات_تکتونیکی
صفحات تکتونیکی زمین چیست؟
Теги
taxon tvtaxontaxon tv youtubeتکسونتکسون تی ویتکسون تی وی یوتیوبصفحات تکتونیکی زمین چیست؟صفحات تکتونیکیلیتوسفرجبهحرکات پوسته زمینتکتونیک چیستفعالیت های تکتونیکی چیستانواع حرکات صفحات زمینورقه های زمیننقشه صفحات تکتونیکی جهانبرخورد صفحات تکتونیکیتئوری صفحات تکتونیکیقارهتکتونیک صفحه ایدانستنی های جالب علمیعلمتکتولوژی