Życie, praca, miłość, wolność, sprawiedliwość, równość...
Definicja – czym jest prawo naturalne?
Prawo naturalne (ius naturale) to zbiór norm wynikający z natury ludzkiej, z samego istnienia człowieka, które jest niezbywalne i niezależne od instytucji państwowych. Prawo naturalne opiera się na założeniu, że człowiek posiadający rozum i wolę z jest z natury dobry i przeznaczony jest do czynienia dobra. Ponieważ lex naturalis akcentuje szczególnie mocno takie wartości jak sprawiedliwość, dobro, piękno, poszanowanie godności człowieka, dlatego prawo stanowione powinno czerpać z niego jak najwięcej.
Podstawowymi właściwościami prawa naturalnego są: nieskończoność, niezbywalność, powszechność, poznawalność, kierowanie się rozumem oraz zasadami moralnymi. Przykładami prawa naturalnego są: prawo do życia, do własności, do zabawy, do religii. Koncepcję prawa naturalnego bardzo mocno forsowali m. in. św. Augustyn i św. Tomasz z Akwinu.
Prawo stanowione
Inaczej, z kolei, definiowane jest prawo stanowione (ius civile). Jest to zbiór norm i zasad ustanowionych przez ludzi, najczęściej przez organy państwowe, które mają na celu usankcjonowanie norm przyjętych w danym społeczeństwie. Prawo to narzucone jest przez władzę państwową, która zapewnia i pilnuje jego przestrzegania za pomocą aparatu przymusu. Prawo stanowione często nazywane jest także prawem pozytywnym, ponieważ wolne jest od ocen moralnych. Konieczność jego przestrzegania jest bezsporna i niepodważalna.
W literaturze prawniczej mocno zakorzeniony jest pogląd, że prawo naturalne powinno być nadrzędne nad prawem stanowionym, bowiem opiera się na naturze ludzkiej, nie można go człowieka pozbawić, dlatego też powinno być wyznacznikiem prawa stanowionego.
