Κινούμενος ανάμεσα στη μπαλάντα και το λαϊκό τραγούδι, ο Γιάννης Σπανός, στην 60χρονη και πλέον μουσική διαδρομή του, άφησε την προσωπική του σφραγίδα κι αμέτρητα ωραία τραγούδια.
Γεννήθηκε στο Κιάτο Κορινθίας, όπου και ξεκίνησε τις σπουδές στο πιάνο και τη μουσική. Συνεχίζει σε αυτούς του δρόμους στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών και το 1959 ταξιδεύει στη Γαλλία. Εκεί διακρίνεται σαν πιανίστας, ακομπανιατέρ των μπουάτ στην αριστερή όχθη του Παρισιού και σύντομα γίνεται γνωστός σαν συνθέτης, υπογράφοντας τραγούδια που ερμήνευσαν προσωπικότητες της διεθνούς «σκηνής», όπως οι Μπριζίτ Μπαρντό, Ζουλιέτ Γκρεκό, Μαρί Λαφορέτ, Πία Κολόμπο κ.α. Στην χώρα μας, χωρίς να διακόψει τις «επαφές» του με το Παρίσι, επιστρέφει το 1963. Με την πρώτη του μόλις «ελληνική» σύνθεση («Μια αγάπη για το καλοκαίρι» σε στίχους Γιώργου Παπαστεφάνου) ξεχωρίζει για τις μουσικές του αρετές και «ανοίγει» το δρόμο του «Νέου Κύματος», κάτω από την στέγη της νεοσύστατης Lyra του Αλέκου Πατσιφά.
Τραγούδια του ερμηνεύουν οι: Καίτη Χωματά, Πόπη Αστεριάδη, Σούλα Μπιρμπίλη, Αρλέτα, ενώ παράλληλα γράφει τα πρώτα του λαϊκά με τις φωνές των: Γιάννη Πουλόπουλου, Πάνου Τζανετή, Δημήτρη Μητροπάνου, Μιχάλη Βιολάρη, Δούκισσας, Μαρινέλλας, Μπέμπας Μπλανς, Αλέκας Μαβίλλη κ.α.
Μελοποιεί ποίηση (τις γνωστές «Ανθολογίες» από όπου ξεχωρίζουν πολλά και σπουδαία τραγούδια, όπως «Παιδί μου ώρα σου καλή» του Γεώργιου Βιζυηνού, «Ήρθες εψές» του Σωτήρη Σκίπη, «Τρείς νέοι, τρείς φίλοι, τρία παιδιά» της Αιμιλίας Δάφνη κ.α.) με απλότητα και χαρακτηριστικό προσωπικό ύφος, χωρίς υπερφίαλες προθέσεις. Φέρνει ένα νέο άνεμο στην ελληνική τραγουδοποιία ισορροπώντας με μαεστρία ανάμεσα στο «χατζιδακικό», «νεοκυματικό» και «λαϊκό» άκουσμα. Ορισμένα από αυτά τα τραγούδια της «πρώτης εποχής» του είχαν κυκλοφορήσει λίγο νωρίτερα στην ευρωπαϊκή αγορά με Γάλλους καλλιτέχνες.
Προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘60 συνεργάζεται με τον στιχουργό Λευτέρη Παπαδόπουλο και τους μεγάλους λαϊκούς τραγουδιστές της Columbia (Γρηγόρη Μπιθικώτση, Σταμάτη Κόκοτα, Βίκυ Μοσχολιού) και σύντομα, χάρη στο πηγαίο ταλέντο του και την μοναδική, αβίαστη μελωδική του σκέψη, καθιερώνεται σαν ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του ελληνικού πενταγράμμου. Το 1969 κυκλοφορεί ο μεγάλος δίσκος 33 στροφών «Μια Κυριακή», απ’ όπου ξεχωρίζουν το ομώνυμο, «Άκου πως κλαίει ο μπαγλαμάς», «Πες πως μ’ αντάμωσες», «Τι σού ‘φταιξαν τα νιάτα μου». Την επόμενη χρονιά οι επιτυχίες συνεχίζονται με το LP «To Σαββατόβραδο» που περιλαμβάνει τα «Ο τρελλός», «Μη καλέ μου μη», «Πειραιωτάκι», «Ξύπνησε η πόλη» κ.α.
Παραγωγικός, ευαίσθητος, μελωδικός και πρωτότυπος στην μουσική του γραφή, ο Γιάννης Σπανός θα αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του στην δεκαετία του ‘70 με σημαντικές ορχηστρικές εργασίες και θέματα για τον κινηματογράφο («Σκιές στην άμμο», «Το νυφοπάζαρο», «Όμορφες μέρες», «Εκείνο το καλοκαίρι», «Αναζήτησις», «Το συμπόσιο», «Ερωτική Συμφωνία») και το θέατρο («Γλυκειά Ίρμα», «Ο μορμόλης», «Οι πεταλούδες είν’ ελεύθερες») απ’ όπου θα βγουν στο προσκήνιο υπέροχα τραγούδια. Το 1971, λόγω της «απουσίας» του Χατζιδάκι θα αναλάβει την ενορχήστρωση και «φροντίδα» του έργου του «Της γης το χρυσάφι» σε στίχους Νίκου Γκάτσου, με ερμηνευτές τους Γαλάνη, Μητσιά. Συνεχίζοντας την συνθετική του δραστηριότητα υπογράφει το άλμπουμ «Μέρες Αγάπης» σε στίχους Παπαδόπουλου με τους Κόκοτα («Σ’ ευχαριστώ») και Δήμητρα Γαλάνη («Βροχή και σήμερα»). Το 1974 κυκλοφορεί η θρυλική πια «Οδός Αριστοτέλους» - κι αυτή σε στίχους Παπαδόπουλου - με τους Χάρις Αλεξίου («Οδός Αριστοτέλους», «Γύριζαν τα τρένα», «Το μεθυσμενάκι»), Γιάννη Πάριο («Είπα να φύγω») και Γιάννη Καλατζή («Του γυαλού τα κύματα»). Παράλληλα εκδίδεται και η «Τρίτη» και τελευταία μέχρι σήμερα «Ανθολογία» του με την Αρλέτα και τον Κώστα Καράλη («Σπασμένο καράβι» σε ποίηση Κώστα Σκαρίμπα, «Ιδανικός κι ανάξιος εραστής» του Νίκου Καββαδία).
Τρία χρόνια αργότερα έρχεται το «Η Μοσχολιού τραγουδά Σπανό», ένας υπέροχος δίσκος με τραγούδια διαμάντια όπως «Ναύτης βγήκε στην στεριά» και «Πέφτει μια βροχή» σε στίχους Μ. Ελευθερίου, «Άνθρωποι μονάχοι» σε στίχους Γιάννη Καλαμίτση, «Η ξένη πόλη» του Παπαδόπουλου και άλλα με στίχους των Μιχάλη Μπουρμπούλη και Κ. Ντούμου. Η φωνή της Μοσχολιού, ευέλικτη, καθάρια, δυνατή κι αισθαντική δίνει στα τραγούδια αυτά μία μοναδική ομορφιά και γοητεία. Στην πορεία, παρ’ όλο που στο «παιχνίδι» της δισκογραφίας ολοένα και περισσότερο παραμερίζεται ο ρόλος του συνθέτη και επικρατεί το προφίλ του ερμηνευτή - star, o Σπανός συνεχίζει να αποδεικνύει την αξία και την δυναμική του παραθέτοντας τις καλύτερες στιγμές του σε δίσκους των Γιώργου Νταλάρα, Πάριου, Πουλόπουλου, Κόκοτα, Γλυκερίας κ.α.
Στα χρόνια του '80 ξεχώρισαν μια σειρά από συνεργασίες που απέφεραν σημαντικά LP με τον Μανώλη Μητσιά, με την Τάνια Τσανακλίδου, «Έξοδος Κινδύνου» την Άλκηστη Πρωτοψάλτη, «Προσωπικά» με την Ελένη Δήμου.
Μητροπάνο, Αλεξίου, Κούτρα, Λιδάκη, Διαμάντη ενώ εξακολουθούσε μέχρι και το αντίο του την παραγωγική δραστηριότητά του.
ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ - Κώστας Μπαλαχούτης

свернуть