Елбасы Жолдауымен қатар осы күндері қоғам қызу талқылап жатқан тақырыптың бірі – конституциялық реформа.
Билік тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу бойынша қазір өңір-өңірде түсіндіру жұмыстары жүргізілуде.
Мұхтар Ыбырайым, тілші
-Қарқын жаман емес. Ел арасында бұл реформалар қызу пысықталып жатыр. Бізден бөлек, билік тармақтарының өкілеттіктеріне қатысты өзгертулер шетелдіктерді де қызықтырады екен. Бүгін Қазақстандағы дипмиссиялардың басшыларымен кездескен Сыртқы істер министрі елшілерге саяси жүйені күтіп тұрған өзгерістер туралы айтып берді. Бұл жаңа лауазымға бір ай бұрын тағайындалған Қайрат Әбдірахмановтың дипломаттар алдында алғаш рет сөз сөйлеуі.
Қайрат Әбдірахманов, ҚР Сыртқы істер министрі
-Қазақстанда билік тармақтарының өкілеттіктерін қайта қарау үрдісі басталды. Бұл біздің саяси жүйені демократияландыруға әкеледі. Және заманауи дамудың принциптеріне негізделген. Президент өзінің құзіретіндегі бірқатар өкілеттіктерді Парламент пен Үкіметке бермек. Сөйтіп атқарушы биліктің тиімділігін арттырады.
Мұхтар Ыбырайым, тілші
-Министрдің айтуынша, бұл – демократияландыруға бастаған үлкен қадам. Негізінен бұл реформалар елдің көңілінен шығып жатыр деуге негіз бар.
Жақыпбек Шаяхметов, Үштөбе ауылының тұрғыны
-Бұл дұрыс деп есептеймін мен. Сол билікті өздеріне беру, өзінің қаражатын өзі жинап, өзіне берілген міндетті толық атқарсын деп отыр.
Мұхтар Ыбырайымов, тілші
-«Конституциялық реформа уақыт талабы», – дейді олар. Бұл көшіріп алған тәжірибе емес. Қазақстан өзінің даму жолының нәтижесінде қалыптасқан. Жаңа саяси жаңғырту атқарушы және заң шығарушы биліктің жұмысын ширатып, тиімділігін еселейді.
Унзила Шапақ, ҚР Конституциялық Кеңестің мүшесі
-Үкіметтің көп жағдайда Парламенттің алдында жауапты болуы дұрыс деп танып отыр. Бұл жалпы әлеуметтік-экономикалық дамудың, қоғамның дамуының нәтижесінде келген бірден-бір белес. Конституция дегеніміз –қоғамдық келісімшарт. Сондықтан қоғамды басқару үшін Конституция сол қоғамға сәйкес келуі керек.
Алуа Жолдыбалина, «Парасат» жүйелі зерттеулер институтының бас сарапшысы
-Біріншіден, екі тармақ билігінің, яғни Үкімет пен Парламенттің өзара жауапкершілігін арттырады. Екіжақты ықпалдасу болады. Парламенттің рөлі Үкіметке қатысты. Үкіметтің Парламентке қатысты жауапкершіліктері артады. Жергілікті мемлекеттік органдарға қатысты Үкіметке кірмейтін мемлекеттік органдарға қатысты шешім қабылдаған кезде бір-бірімен тез-тез тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Мысалы, сәйкестендіруі процесі дейді. Керісінше, үнемдеу уақыты пайда болады.
Мұхтар Ыбырайымов, тілші
-Айта кету керек, бұл реформалар бүкілхалықтық талқылауға шығарылған. Сондықтан бір ай көлемінде көпшілік өз ұсыныстарын айтып, оймен бөлісуге құқылы. Ал арнайы комиссия олардың барлығын есепке алмақ.
