AKCJA SOLIDARNOŚCI Z ANDRZEJEM POCZOBUTEM - 25 SIERPNIA 2024
Andrzej Poczobut od dwóch lat i pięciu miesięcy pozbawiony jest wolności za to, że jest Polakiem i walczy o zachowanie polskości na Białorusi. W związku ze swoją działalnością Poczobut był wielokrotnie szykanowany przez białoruski reżim. W Białymstoku, 25 sierpnia, przed pomnikiem księdza Jerzego Popiełuszki, odbył się kolejny wiec solidarności z Andrzejem Poczobutem. "Wolność dla Andrzeja Poczobuta" i "Uwięziony za polskość" - z takimi hasłami manifestowali uczestnicy akcji.
To akcja solidarności nie tylko z Andrzejem, ale z wszystkimi więźniami politycznymi. Widzimy, że ludzie przychodząc chociaż w taki sposób chcą pokazać swój protest - mówił wiceprezes Związku Polaków na Białorusi Marek Zaniewski.
ANDRZEJ POCZOBUT
Andrzej Poczobut (biał. Андрэй Пачобут, Andrej Paczobut, ur. 16 kwietnia 1973 w Brzostowicy Wielkiej) – polsko-białoruski dziennikarz, publicysta i bloger związany z Grodnem, działacz mniejszości polskiej na Białorusi i więzień polityczny.
Urodził się 16 kwietnia 1973 w Brzostowicy Wielkiej. W 1998 ukończył studia na Wydziale Prawa Grodzieńskiego Uniwersytetu Państwowego im. Janki Kupały.
W latach 1999–2001 był wykładowcą prawa w Grodzieńskim Państwowym Koledżu Politechnicznym oraz w technikum prawa i biznesu. Następnie zajął się działalnością dziennikarską. Pracował m.in. w grodzieńskich gazetach „Pahonia”, „Dień”, „Miestnoje Wriemia”, „Głos znad Niemna” oraz ogólnokrajowym dzienniku niezależnym „Narodnaja Wola”. Pełnił funkcję Redaktora naczelnego „Magazynu Polskiego na uchodźstwie” – czasopisma Związku Polaków na Białorusi pod kierownictwem Anżeliki Orechwo (wcześniej Andżeliki Borys). Od 2006 r. korespondent „Gazety Wyborczej” w Grodnie.
Aktywny działacz ZPB od lat 90. XX w. Zawsze twardo opowiadał się za zachowaniem pełnej niezależności organizacji od władz w Mińsku, ale w ramach ustawodawstwa Białorusi. Pełnił obowiązki przewodniczącego Rady Naczelnej ZPB nieuznawanej przez władze w Mińsku.
Należy do przeciwników prezydenta Białorusi Aleksandra Łukaszenki, którego reżim niejednokrotnie krytykował w swoich artykułach. Za działalność społeczną i dziennikarską wielokrotnie zatrzymywany i aresztowany.
Jest ekspertem od spraw związanych z historią służb specjalnych ZSRR na terenie Zachodniej Białorusi oraz działalnością AK na tych terenach.
Aresztowanie i proces w 2011
8 marca 2011 prokuratura obwodu grodzieńskiego postawiła mu zarzut o znieważenie Aleksandra Łukaszenki w szeregu artykułów w „Gazecie Wyborczej” na portalu „Biełorusskij Partizan” oraz w swoim prywatnym blogu. 6 kwietnia 2011 został zatrzymany na 72 godziny, gdy próbował wyjechać do Mińska, by wziąć udział w połączeniu (przez telełącze) z przedstawicielstwa Komisji Europejskiej z delegacją Parlamentu Europejskiego ds. Białorusi, a następnie został osadzony w areszcie śledczym. 5 lipca 2011 sąd w Grodnie skazał Andrzeja Poczobuta na 3 lata więzienia w zawieszeniu na okres 2 lat. 23 września 2013, po upływie dwuletniego okresu zawieszenia, sąd w Grodnie zdecydował o zwolnieniu Poczobuta z odbywania kary.
Aresztowanie i proces w 2012
21 czerwca 2012 prokuratura obwodu grodzieńskiego po raz kolejny postawiła Andrzejowi Poczobutowi zarzut znieważenia Aleksandra Łukaszenki, którego miał się dopuścić w swoich publikacjach na białoruskich stronach internetowych „Biełorusskij Partizan” oraz „Karta'97”. W jego mieszkaniu przeprowadzono rewizję, a on sam został aresztowany i osadzony w grodzieńskim więzieniu. Po dziewięciu dniach został on wypuszczony na wolność z zakazem opuszczania Grodna. Andrzej Poczobut miał być sądzony z art. 367 cz. 2 kodeksu karnego, za co przewidziana jest kara do 5 lat więzienia. W marcu 2013 komitet śledczy obwodu grodzieńskiego poinformował o umorzeniu dochodzenia.
Aresztowanie i proces w 2021
Został ponownie aresztowany 25 marca 2021, Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josep Borrell potępił zatrzymanie. 9 grudnia 2021 Sejm RP IX kadencji przyjął uchwałę „wzywającą reżim białoruski do zaprzestania represji wobec Andżeliki Borys i Andrzeja Poczobuta oraz innych więźniów politycznych”. Podobną uchwałę Sejm przyjął 28 marca 2022. Proces Poczobuta rozpoczął się 16 stycznia 2023 roku. Sąd obwodowy w Grodnie 8 lutego 2023 skazał Andrzeja Poczobuta na 8 lat więzienia o zaostrzonym rygorze (osadzenie w kolonii karnej). W sierpniu 2023 został ukarany półrocznym pobytem w karcerze.
