DOSTĘP DO BRONI W POLSCE vs. W SZWAJCARII | KAMIL MINDA


Prawo dostępu do broni – polityczno-prawne uwarunkowania obejmujące prawo obywateli do używania i posiadania broni, w szczególności broni palnej. W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, dostęp do broni podlega znaczącym ograniczeniom, wynikającym z Ustawy o broni i amunicji, i wymaga uzyskania państwowego pozwolenia na broń. W pewnej grupie krajów rozwiniętych, takich jak Stany Zjednoczone, Szwajcaria lub Izrael, dostęp do broni jest bardziej liberalny. Etyczne oraz utylitarne konsekwencje tych różnic są przedmiotem ogólnoświatowych debat publicznych.

Jako argumenty na rzecz silniejszych regulacji dostępu do broni wymienia się potencjalnie zwiększone ryzyko zabójstw i samobójstw, oraz zasadę monopolu państwa na przemoc. Wśród argumentów przeciwko ograniczaniu dostępności broni wymienia się prawo do samoobrony, i potencjalny spadek przestępczości.

Stany Zjednoczone charakteryzuje wyższy odsetek przestępczości z użyciem przemocy niż w Europie Zachodniej, jednak inne statystyki wskazują brak korelacji pomiędzy liczbą dostępnej broni, a liczbą przestępstw (przy tym samym uzbrojeniu praktycznie zerowe przestępstwa wśród białej ludności i wysoka przestępczość wśród czarnoskórej ludności). Natomiast do przestępstw z użyciem broni dochodzi w USA częściej niż w większości krajów Europy czy w Australii. Odsetek właścicieli broni palnej, w szczególności broni krótkiej, także jest wyższy niż w znacznej większości krajów europejskich. Szacuje się, iż w Stanach Zjednoczonych osoby prywatne posiadają około 200 milionów sztuk broni palnej, z czego około 67 milionów sztuk to broń krótka. Średnio w połowie gospodarstw amerykańskich można spotkać 4,5 sztuki broni palnej[potrzebny przypis]. Szacuje się także, że codziennie do amerykańskich szkół około 100 tysięcy dzieci zabiera ze sobą broń[2]. Wielokrotnie jednak dzięki temu nie doszło do masakry na terenie szkoły[3]. Statystyki Bloomberga próbują udowadniać, że liczba masakr w szkołach przy użyciu broni palnej znacząco rośnie, jednakże PolitiFact wskazuje, że definicja “szkolnej strzelaniny” jest w tych statystykach tak zdefiniowana, że strzelaniną jest także defensywne użycie broni przez etatowego pracownika szkoły w sytuacji ataku kijem bilardowym, które miało miejsce poza terenem uczelni.

Reakcje państwa mające na celu zaprzestanie przemocy ukierunkowane zostały na 2 rodzaje ogólnych metod kontroli:

- restrykcje dotyczące produkcji i posiadania broni,
- zaostrzenie kar wobec przestępców, którzy używają broni.

Początkowo kontrola posiadania broni, np. w latach 30. XX wieku, polegała na zakazie Kongresu wykorzystywania poczty do sprzedawania broni między stanami w USA; wymaganiu rejestracji broni automatycznej albo zapłaty podatku do wysokości 200 USD przy zmianie właściciela broni.

Ostatnią próbą kontroli posiadania broni jest Ustawa Brady'ego uchwalona w 1993 roku przez Kongres. Wprowadzała ona wymaganie, takie jak np. osoba chcąca kupić broń musiała odczekać pięć dni i liczyć się ze sprawdzeniem jej przeszłości. Miało to za zadanie uniemożliwić osobom popełniającym przestępstwa kupno broni w sposób legalny i obecnie ponad dwadzieścia stanów amerykańskich stosuje podobne okresy oczekiwania. Dane napływające z tych stanów wskazują na to, iż około 1 – 2% potencjalnych nabywców nie ma możliwości zakupu broni.

Oprócz tego wiele stanów amerykańskich zaostrzyło kary dla osób noszących broń bez wymaganego zezwolenia. Przykładem jest Ustawa Bartleya-Foksa (Bartley-Fox Gun Law) w Massachusetts, która w 1974 roku za nielegalne posiadanie broni nałożyła karę jednego roku pozbawienia wolności bez możliwości jej zawieszenia, czy też wcześniejszego zwolnienia. Niektórzy naukowcy sugerują, iż konsekwencją wprowadzenia obostrzeń było ograniczenie noszenia broni w codziennym życiu, ale także spadek wskaźników przestępstw popełnianych z użyciem broni palnej. Jednak statystyki np. Saint Luiz dowodzą, że trend spadkowy nie ma nic wspólnego z obostrzeniem prawa.

свернуть