Հայ ժողովրդական «Սասմա կ'ելլեր բարակ ծուխ» երգն է՝ «Գեղարդ» երգեցիկ խմբի կատարմամբ: Գեղարվեստական ղեկավար՝ Մհեր Նավոյան: Խմբավար՝ Անահիտ Պապայան: Բազմաձայնումը կատարել է Դանիել Երաժիշտը:
Այս երգում, ինչպես «Էսօր ուրբաթ է, պաս է» երգում ( [ Ссылка ] ), գրեթե նույնությամբ կրկնվում է այն միտքը, որ աշխարհում ամեն ինչ անցողիկ է: Միայն թե այստեղ չկա այն մռայլ տրամադրությունը, ինչ նրանում էր: Այստեղ ավելի շատ լավատեսական երանգներ կան և կյանքի դառնություններին թեթև նայելու միտում: Երգի հերոսը երիտասարդ սիրահար է, ով հայտնում է, որ իր յարն ապրում է Բուլանուխ քաղաքում: Իսկ դատելով երգի առաջին տողից, որտեղ ասում է՝ «Սասմա կ’ելլեր բարակ ծուխ», կարող ենք ենթադրել, որ ինքը Սասունից է: «Սասմա» ձևը հայերենի որոշ բարբառներում համապատասխանում է «Սասնա» ձևին, որ նշանակում է «Սասունի» կամ «Սասունից»: Օրինակ, որոշ բարբառներով մեր էպոսի վերնագիրը հնչում է «Սասմա ծռեր»:
Իսկ թե ինչու էր Սասունից ծուխ ելնում և ինչու է այդ երևույթը տեղ գտել մեր սիրահարի երգում, կարող ենք դարձյալ միայն ենթադրություն անել: Մեր շատ երգերում ասվում է, որ սերն այրում է սիրտը: Բայց այստեղ ուշադրություն դարձնենք մեկ հանգամանքի. ծուխ լինում է այն ժամանակ, երբ բոցն իջնում, անհետանում է: Հավանաբար սիրահարների՝ իրարից այդքան հեռու լինելը (մեկը գտնվում էր Սասունում, մյուսը՝ Բուլանուխում), սառեցրել է միմյանց հանդեպ նախկին ջերմությունը, և սիրտն այրող կրակը սկսել է մարմրել ու ծխալ: Եվ ահա, երիտասարդ տղան կամ աղջիկը ափսոսանքով համակերպվում է այդ վիճակի հետ ու իրեն փորձում համոզել, որ թեթև նայի ստեղծված կացությանը՝ ասելով. «Սըրտիկ, մալուլ մի էրա, աշխարհ մարդու չի մնա»: Սա էլ նշանակում է, որ աշխարհում ամեն ինչ անցողիկ է, և այս ցավն էլ կանցնի, գուցե կկարողանա ուրիշ սեր գտնել և մոռանալ իր բուլանուխցի յարին:
Նկարում՝ Մարտիրոս Սարյանի կտավներից:
Armenian folk song "Sasma keller barak tsukh". Performs "Geghard" choir. Art director Mher Navoyan. Conductor Anahit Papayan.
In the video: a picture by Martiros Saryan.
www.radiomariam.am
Երգի խոսքերը՝

Սասմա կ'ելլեր բարակ ծուխ,
Վայ գյուլում, գյուլում, գյուլում,
Ես յար մ'ունիմ Բուլանուխ,
Վայ գյուլումներ, ջան գյուլում:

Սըրտիկ, մալուլ մի էրա,
Վայ գյուլում, գյուլում, գյուլում,
Աշխարհ մարդու չի մնա,
Վայ գյուլումներ, ջան գյուլում:

Մալուլ էնել - վշտից մոլորվել:

свернуть