Anna Król
"Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach"
Nowa książka górska o Tatrach w Big Book Cafe
Wydawnictwo Znak
Zamów książkę o 11 pionierkach taternictwa z autografem lub dedykacją:
[ Ссылка ]
Anna Król opowiada o książce "Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach" w Big Book Cafe. Wieczór prowadzi Hanna Rydlewska z Vogue Polska.
Wieczór ma wyjątkową formę, fragmenty czytają aktorki Anita Sokołowska i Marta Malikowska, czytanie i rozmowy przeplatane są ilustracją muzyczną. Dzięki tej formule łatwiej poczuć atmosferę spraw opisywanych przez Annę Król.
Rozmowa dotyczy pierwszych osiągnięć kobiet wspinających się w Tatrach, jedenastu bohaterek wybranych do opowieści o pionierkach wypraw górskich w Polsce. Czy wiesz, że pierwszym turystą w Tatrach była kobieta, polska księżna? Że jako pierwsze w góry wybierały się wcale nie Góralki, ale kobiety z wielkich miast, zamożnych rodzin, jak Wanda Herse ze słynnej rodziny prowadzącej najważniejszy w przedwojennej Warszawie dom mody, albo Helena Dłuska, której rodzice - lekarze starali się przeobrazić przedwojenne Zakopane w polską wersję Davos i stworzyli tam nowoczesny ośrodek leczenia chorób płucnych. Anna Król pomaga zrozumieć, co kierowało każdą z kobiet - niewątpliwie odważnych i skłonnych przełamywać społeczne ograniczenia, ale także co je od siebie odróżniało. Jej książka nie pozwala myśleć o pionierkach taternictwa zbiorowo, bo autorka wnikliwie zbadała ich odmienne motywacje, ambicje i losy. Opowiada o tym, na czym polegały ich osiągnięcia - nie ograniczały się one do przekraczania limitów obyczajowych, ale polegały na faktycznych wspinaczkowych wyczynach i sportowych wynikach, na wytyczaniu nowych tras, realizowaniu pionierskich przejść, czyli na tzw. rozwiązywaniu problemów tatrzańskich.
Anna Król opowiada o trzech generacjach taterniczek, o tym, jak każda kolejna fala wspinających się kobiet realizowała inne zadania i co innego osiągała, jednocześnie korzystając z osiągnięć poprzedniczek. Podkreśla też, że kobiety w Tatrach wspinały się również dla specyficznych wzruszeń, zachwytów - że w ich życiorysach wyraźny jest rys związany z przeżywaniem piękna gór, odnajdywaniem połączenia pomiędzy sobą a naturą, niezmiennością krajobrazów, prawami życia przyrody.
Anna Król w książce "Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach" opisuje także swoje doświadczenia ze wspinania w Tatrach, sama jest taterniczką i uprawia wspinaczkę, także sportową i skałkową. W książce podąża trasami opisywanych przez siebie pionierek, realizuje te same lub bardzo zbliżone przejścia po ponad stu latach, a do warstwy historycznej dodaje elementy reportażu, który nie tylko przybliża czytelników do zrozumienia co właściwie znaczy: "być w ścianie", "robić zjazdy", "zakładać stanowiska", "zaliczyć lot na linie", ale także pokazuje niezmienny, emocjonalny i psychiczny wymiar wspinaczki, który autorkę łączy z jej historycznymi bohaterkami - przeżycie "bycia w ścianie" pozostaje niezmiennie intensywnym doznaniem, zmaganiem z samą sobą, jest w nim siła, metafizyka i piękno, niezależne od tego jaką techniką czy sprzętem się dysponuje.
Anna Król opowiada, jaką więź odkryła z dawnymi taterniczkami i co dziś oznacza bycie kobietą wspinającą się, pozostającą w mniejszości wobec dominujących w górach mężczyzn.
Opowieści przeplatane są fragmentami książki. Czytane przez Anitę Sokołowską i Martę Malikowską dają wyobrażenie o zawartości książki "Kamienny sufit" i pozwalają poczuć zawarte w niej różne płaszczyzny narracji, rozmaite nastroje i walory książki.
O czym jest "Kamienny sufit" Anny Król?
To poruszająca opowieść o kobietach, które nie bały się wyznaczać nowych dróg.
Bezkompromisowe, zdeterminowane i wolne, bywały przedmiotem drwin. Wypuszczały się w góry w poszukiwaniu przeżyć, miały odwagę realizować marzenia. Góralki spluwały za nimi, kiedy w pumpach i z plecakiem ruszały na szlak. Mężczyźni wyśmiewali: „Kobieta nigdy rasowym taternikiem nie będzie”.
One jednak nie dały za wygraną. Z odwagą i determinacją wytyczały nowe drogi, mierzyły się ze strachem i ograniczeniami. Wszystko po to, żeby dotrzeć do miejsc, w których czuły się wolne.
Sto lat później Anna Król wyrusza ich śladem. Powtarza niełatwe przejścia pionierek: Wandy Herse, Ireny Pawlewskiej, Heleny Dłuskiej, sióstr Skotnicówien. Wspina się na Mnicha, Zamarłą Turnię, pokonuje Orlą Perć. I tak jak one wtedy, zmaga się ze sobą, odkrywa nowe możliwości, szuka odpowiedzi na pytanie: kim będę tam, wysoko?
Anna Król
Pisarka, teatrolożka. Autorka książek "Rzeczy. Iwaszkiewicz intymnie" oraz "Spotkać Iwaszkiewicza. Nie-biografia". W 2012 r. stworzyła Fundację „Kultura nie boli”, jest pomysłodawczynią i dyrektorką międzynarodowego Big Book Festival, kieruje Big Book Cafe – centrum innowacji literackich, reżyseruje spektakle i wydarzenia artystyczne. Kocha naturę i góry. Wspina się, jest taterniczką. Nie zjada zwierząt, czyta wszystko.
![](https://i.ytimg.com/vi/Y6-VPMYzCEQ/maxresdefault.jpg)