شهادت :
شهادت اطلاعات و آگاهی یک شخص بیرون از دعوا می باشد که موضوع مورد ادعا را مشاهده کرده یا استماع نموده باشد. یا چنان چه از موارد سمعی و بصری نباشد از آن اطلاع یافته است.

یعنی فردی از اتفاقی جزئی یا کلی که بین دو یا چند نفر به وقوع پیوسته است در دادگاه اطلاع بدهد.

بر اساس ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی در دعاوی حقوقی تعداد و جنسیت شاهد و نیز ترکیب شاهدان قابل تقسیم به موارد زیر می باشد:

-اصل طلاق و انواع آن و رجوع در طلاق و نیز دعاوی غیرمالی مثل مسلمان بودن و بلوغ و جرح و تعدیل و عفو از قصاص و وکالت و وصیت با شهادت دو مرد انجام می شود.

-دعاوی مالی یا آن چه هدف از آن مال می باشد. مانند دین و ثمن و مبیع معاملات و وقف و اجاره و وصیت و مدعی به قتل و جنایات خطایی و قتل عمد که باعث حد می باشد با شهادت دو مرد یا یک مرد و دو زن انجام می شود.

-اگر خواهان نتواند دلایل شرعی اقامه کند قادر است با حضور یک شاهد مرد یا زن به انضمام یک قسم ادعای خود را به اثبات برساند. در موارد ذکر شده در این بند نخست شاهدی که شرایط شهادت را داشته باشد و بعد از آن شکایت از سوی خواهان قرائت می‌شود.

-دعاوی که آگاهی از آن ها به شکل معمول در اختیار زنان می باشد مانند ولادت که با گواهی چهار زن و دو مرد یا یک مرد و دو زن قابل اثبات می باشد.

-اصل ازدواج با شهادت دو مرد و یا یک مرد و دو زن قابل اثبات می باشد. با عنایت به این که شهادت یکی از ادله اثبات دعوا تلقی می شود اما قاضی یا دادرس این اختیار را خواهند داشت که آن را قبول کنند یا رد نمایند.

چون امکان دارد قاضی به این نتیجه برسد که شهادت دارای شرایط قانونی نمی باشد. قسم مقدمه شهادت می باشد و دادگاه قادر است با عنایت به درجه اهمیت موضوع دعوا شخص را به اقامه قسم های مختلف الزام نماید.

شرایط شهادت
بر اساس ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی بلوغ و عقل و عدالت و ایمان و طهارت از شرایط شاهد می باشد و بیانات مجنون و اشخاصی که به سن بلوغ یعنی ۱۵ سال تمام نرسیده باشند، اعتبار ندارد. در همه ی موضوعات حقوقی در اختیار داشتن قصد انشا و اختیار و اهلیت لازم است و اگر هر یک از این موارد وجود نداشته باشد، موضوع حقوقی قابل اثبات نخواهد بود.

چنان چه شهادت در شرایط اجبار صورت بگیرد اعتبار ندارد. در واقع چنان چه قصد انشا و اختیار و اهلیت جاری نباشد در مورد شهادت هم مانند بقیه نظامات حقوقی در جایگاه یکی از دلایل اثبات دعوا قابل پذیرش نیست. در این شرایط شهادتی که انجام شده است امکان دارد برای قاضی ایجاد دانش نماید اما به عنوان یکی از دلایل اثبات دعوا اثری نخواهد داشت.

عناصر جرم شهادت دروغ :
در بیان عنصر مادی شهادت دروغ باید گفت که اقامه شهادت دروغ در دادگاه و در نزد مقامات رسمی زمانی که صورت بگیرد همین موضوع عنصر مادی محسوب خواهد شد و این جرم از جرایم مطلق خواهد بود. درباره عنصر معنوی شهادت دروغ هم باید گفت که باید سوء نیت عام به مفهوم قصد انجام عمل مجرمانه جاری باشد.
[ Ссылка ]
[ Ссылка ]

свернуть