Απόσπασμα από την εκπομπή «Ελλήνων έργα» -Τραγούδια της Λαμπρής μέρος Α', που προβλήθηκε 2.5.2021 από το διαπρεπές διαδικτυακό κανάλι "Πεμπτουσία tv", την οποία επιμελείται και παρουσιάζει ο ιστορικός Πέτρος Ανδρουτσόπουλος, παραθέτοντας ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία.

«Είναι μια σειρά εκπομπών που προβάλλει την άυλη πολιτισμική κληρονομιά του Ελληνισμού. Ο ιστορικός Πέτρος Ανδρουτσόπουλος ταξιδεύει ανά την Ελλάδα και καταγράφει δημοτικά τραγούδια, οργανικούς σκοπούς και χορούς στη γνήσια μορφή τους, από ντόπιους εκφραστές. Στόχος της εκπομπής η προβολή και η διάδοσή των ηθών και των εθίμων που κληρονομήσαμε από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα και που συνόδευαν τις θρησκευτικές εκδηλώσεις και πανηγύρεις, συνθέτοντας έτσι το ψηφιδωτό της μουσικής ιστορίας της χώρας μας»

Από τα χρόνια της τουρκοκρατίας η εορτή του Πάσχα στη Σαλαμίνα περιείχε ήθη κι έθιμα που οι ρίζες τους ακουμπούν την αρχαία εποχή. Τη διακαινήσιμο εβδομάδα κυριαρχούσαν τραγούδια με πασχαλινό θέμα όπως το Σήμερα Χριστός Ανέστη τρέμει ο ουρανός να πέσει. Ένα άλλο τραγούδι που ακούγεται είναι το Ατό σαβένεντε πηλό. Τραγούδι που σώζει την αρχαία εξόρυξη του πηλού στην τοποθεσία μαύρο βουνό. Ατό σαβένεντε πηλό τεκένε καλοδέξιμο, τα κορίτσια που πάνε στον πηλό να έχουν καλό δέξιμο. Ατό σερίνεντε στεπί τε κε νε μόρα εδεθρί= όσες στο σπίτι κάθονται ψύρες κωνίδες να χουνε . Ατο σερίνε ντες στεπί τε κε νε μούτζε τε ντερσί= αυτές που σπίτι κάθουνται μούτζες στα μάτια να χουνε. Ντελμά τε ζι τσεγιανατό θελέζα βένεντε πηλό Τι είναι αυτές στο μαύρο βουνό πέρδικες πάνε στον πηλό. Τσε γιανατό τσεσμπάρδενε θελέζα γιαν ελάνιενε = τι είναι εκείνες; άσπρες φαίνουνται, πέρδικες είναι και πλένουνε. Τσεγιανατό τσετζίνιενε θελέζα γιάν φασίνιενε τι είναι εκείνες που μαυρίζουνε πέρδικες και σκουπίζουνε. Σαμπουκούρτσε ντούκετε δέο μετέρε λούλιετε. Πόσο όμορφη είναι τούτη γης με τ' άνθη. Το τραγούδι κυριαρχούσε του γλεντιού και κατά τη διάρκεια της αποδόσεώς του από τους ντόπιους όλοι προμηθεύονταν από το λάκκο πηλό σε αναπαράσταση της αρχαίας εξόρυξης.

Το τραγούδι αποδίδει στην αρβανίτικη διάλεκτο ο καταξιωμένος ερμηνευτής Παναγιώτης Λάλεζας και τον συνοδεύει παραδοσιακό συγκρότημα αποτελούμενο από τους παρακάτω μουσικούς:

Κώστας Κοπανιτσάνος (κλαρίνο)
Γιώργος Μπερδελής (βιολί)
Κλέαρχος Κορκόβελος (τσίμπαλο)
Χαράλαμπος Καψοκέφαλος (λαούτο)
Δημήτρης Βαλασίδης (ούτι)

Χόρεψαν :
η «Λαογραφική Στέγη Σαλαμίνας»
Διδασκαλία χορών & τραγουδιών :
Μανώλης Καπετανάκης

свернуть