چه حیوانی برای قربانی‌کردن درست است‌؟
قربانی تنها ازسه حیوان شتر وگاو وگوسفند درست و جایزاست و از غیر این سه حیوان کفایت نمی‌کند
خداوند می‌فرماید: لیذکروا اسم الله علی ما رزقهم من بهیمة الانعام حج 34 «ما برای هر ملتی قربانی را مقدر کردیم تا به نام خدا چهارپایانی را ذبح کنند که خدا بدیشان عطا نموده است»
گوسفندی‌ که شش ماه و بزی‌که یک سال و گاو و گوساله‌ای ‌که دو سال و شتری که پنج سال داشته باشد، خواه مذکر یا مونث برای قربانی‌ کفایت می‌کنند.
1- احمد و ترمذی از ابوهریره روایت‌کرده‌اند که‌گفت‌: از پیامبر صلی الله علیه و سلم شنیدم‌ که می‌گفت‌:نعمت الاضحیة الجذع من الضأن [چه نیکو قربانی است‌،‌گوسفندی‌که بنزد حنفیه شش ماه و بنزد شافعیه یک سال‌کامل داشته باشد]
2-‌عقبه بن عامرگوید:‌ گفتم یا رسول الله ‌گوسفندی (‌جذعی‌) به من رسیده است گفت‌: آن را قربانی‌کن‌. بروایت بخاری و مسلم‌
3- بروایت مسلم از جابر آمده است‌که پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت‌: لا تذبحوا إلا مسنة، فإن تعسر علیکم فاذبحوا جدعة من الضأن [برای قربانی ذبح مکنید و سر مبرید مگر “‌مسنه“ را و اگر پیداکردن آن برایتان دشوار بود “‌جذعه‌“ گوسفند را قربانی‌کنید]".
“‌مسنه‌” یعنی بزرگ سال از شتر که پنج سال داشته باشد و از گاو گوساله ‌که دو سال داشته باشد و از بزکه یک سال و ازگوسفندکه بنا به اختلاف پیشوایان فقهی شش ماه تا یک سال داشته باشد. “‌مسنه‌“ را "‌ثنیه‌“ نیز می‌گویند.

حیواناتی ‌که برای قربانی درست نیستند:
یکی از شرایط حیوان قربانی‌، خالی بودن آن از عیب است‌، پس قربانی‌کردن حیوانی‌که دارای عیب ظاهری باشد،‌که موجب لاغر شدنش‌گردد، نه عیب کوچک‌، جایز نیست مانند عیوب زیر:
1- حیوان بیماری‌ که بیماریش آشکار باشد.
2- حیوان کوری که کوریش آشکار باشد.
3- ‌حیوان لنگ‌که لنگی آن آشکار باشد.
4-‌حیوانی‌که از شدت لاغری مغزش آسیب دیده باشد و دیگر چاق نشود.
که پیامبر صلی الله علیه و سلم در حدیث زیر بهر چهار عیب آشکارا اشاره ‌کرده است‌: أربعة لا تجزئ فی الاضاحی: العوراء البین عورها والمریضة البین مرضها والعرجاء البین ظلعها والعجفاء التی لا تنقی [‌چهار حیوان برای قربانی‌کفایت نمی‌کنند: حیوانی‌که کوریش و بیماریش و لنگیش و شدت لاغریش‌ که مغزش آسیب دیده و چاق نمی‌شود آشکار باشد ]‌’‌
ترمذی آن را روایت‌کرده وگفته صحیح است‌
5-‌‌حیوانی‌ که ‌گوشش بریده شده یا شاخش شکسته باشد. و حیواناتی‌که دارای عیوب زیر هستند همین حکم را دارند: حیوانی‌که دندانهای بزرگ او افتاده باشد از ریشه وحیوانی‌که پوسته شاخش شکسته و حیوانی‌که چشمش نمی‌بیند و حیوانی که‌گیج باشد و دور خود بگردد و نچرد و حیوان ‌گر که ‌گری آن فراوان باشد. و حیوان گنگ و بی‌دم و آبستن و حیوانی بدون‌ گوش آفریده شده یا نیمه‌گوشش رفته باشد یا نشیمنگاهش “‌دوالیه‌”‌اش رفته باشد. اشکالی ندارد ولی اصح اقوال شافعیه اینست که حیوان ‌که دوالیه‌اش و پستانش و دمش بریده شده باشد چون یک قسمت خوردنی را از دست داده است کفایت نمی‌کند. امام شافعی گفته است در‌باره دندانها چیزی از پیامبر صلی الله علیه و سلم در خاطر نداریم‌که روایت شده باشد.

وقت ذبح و سر بریدن قربانی
شرط قربانی آنست‌که بعد از طلوع خورشید رو‌ز عید قربان روزدهم ذی‌الحجه باشد و باندازه اینکه بتوان نماز عید را خواند از طلوع آفتاب ‌گذشته باشد و بعد از گذشت این مقدار وقت از طلوع خورشید روز عید، در هر ساعت از ساعات سه رو‌زه ایام عید یعنی ایام التشریق‌، چه درشب وچه در روز قربانی صحیح است و با پایان‌گرفتن این سه روز وقت قربانی تمام می‌شود.
براء بن عازب‌ گویدکه پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت‌: اولین چیزی‌که در روز عید بدان شروع می‌کنیم اینست‌که اول نماز بخوانیم سپس برگردیم و قربانی‌کنیم و هرکس چنین عمل‌کند سنت ما را دریافته است و هرکس پیش از این وقت ذبح کند او قربانی نکرده است بلکه حیوانی را برای خانواده خود سر بریده است و قربانی نکرده است‌. ابوبرده گفت‌: پیامبر صلی الله علیه و سلم روز عید برایمان خطبه ایراد کرد و‌ گفت‌: ‌“‌هرکس چون ما نماز بخواند و به قبله ما روی آورد و چون ما قربانی‌کند و عبادتش برابرعبادت ما باشد حیوان قربانی را سر نبرد تا اینکه نماز عقد اقامه می‌شود“‌. و شیخین از پیامبر صلی الله علیه و سلم روایت کرده‌اند: که هرکس پیش از وقت نماز عید قربانی، کند او برای خانواده خود حیوان سر بریده است‌، و هرکس بعد از نماز عید، و خطبه‌های عید قربانی‌کند قربانی اوکامل است و سنت مسلمین را بجای آو‌رده است.

مشارکت در قربانی جایز است
هرگاه قربانی شتر وگاو باشد مشارکت در آن برای دیگران جایز است‌که گاو یا شتربرای هفت نفر کفایت می‌کند اگرقصد قربانی‌کردن داشته باشد، یا قصد تقرب به الله داشته باشد.
از جابر نقل شده‌ که‌گفت‌: ما در حدیبیه همراه پیامبر صلی الله علیه و سلم بودیم و شتر و گاو را برای هفت نفر قربانی می‌کردیم‌“‌. بروایت مسلم و ابوذر و ترمذی‌

تقسیم و توزیع ‌گوشت قربانی :
سنت است‌که قربانی‌کننده خود ازگوشت قربانی خود بخورد و بخویشاوندان نیزهدیه‌کند و بر فقیران صدقه نماید، پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت‌: کلوا وأطعموا وادخروا [‌خود از آن بخورید و بدیگران بدهید و ازآن ذخیره‌کنید]‌ علماء‌گفته‌اند بهتر آنست‌که خود یک سوم را بخورد و یک سوم را صدقه بدهد ویک سوم را ذخیره‌کند ونقل آن بجای دیگرحتی به شهردیگر هم جایزاست و فروش‌گوشت قربانی و پوستش برای صاحبش جایز نیست و نباید چیزی از گوشت قربانی بعنون مزد و پاداش به قصاب داده شود و او می‌تواند برابر عملش برایش مزد قراردهد یا با عمل خود آن را برابری ‌کند. قربانی‌کننده فقط می‌تواند پوست قربانی را صدقه‌کند و خود نیز از آن بهره ببرد وبقول ابوحنیفه فروختن پوستش و صدقه دادن بهای آن یا به وسیله بهای پوستش چیزی بخرد و در خانه‌اش از آن سود ببرد جایز است‌.
والله اعلم


برای دیدن ویدیو های بیشتر
[ Ссылка ]

свернуть