تلاوت قرآن کریم- سـورۀ مبارکـــۀ اِنـشِراح
با صدای دلنشین قاری مشاری بن راشد العفاسی - ترجمه روان آقای مکارم شیرازی و با صدای معنوی و پر احساس آقای کبیری...
سوره شرح یا انشراح یا اَلَم نَشرَح، نود و چهارمین سوره و از سورههای مَکّی قرآن که در جزء سیام جای گرفته است. هر سه نامِ سوره، ازآیه اول آن گرفته شده است که از شرح صدر (گشایش سینه) پیامبر(ص) سخن میگوید. سوره انشراح از نعمتهای خداوند به رسولش سخن میگوید و پیامبر(ص) را تسلی میدهد. از آیات مشهور این سوره، آیه ۵ است که وعده میدهد در کنار دشواری، آسانی است. این آیه را از جمله ضرب المثلهای قرآنی برشمردهاند و در اشعار فارسی نیز بازتاب داشته است. در احکام شرعی آمده است، در نماز واجب بعد از سوره حمد نمیتوان سوره انشراح را به تنهایی خواند، بلکه باید آن را همراه سوره ضحی قرائت کرد.
در سوره شرح، خداوند برای تسلی خاطر پیامبر(ص)، نعمتهای خود را از انشراح دل، سبککردن بار و پرآوازهکردن نام پیامبر است، یادآور میشود و میگوید بیگمان در کنار دشواری، آسانی خواهد بود. همانطور که در سوره ضحی، خداوند نعمتها و الطافش به رسول خدا را برشمرده است، این سوره نیز الطاف و عنایات دیگر الهی را که شامل رسول خداست و مهمترین آنها شرحصدر است بیان میکند. در واقع، سوره انشراح در دنباله و ادامه سوره ضحی آمده است.
در فضیلت این سوره از پیامبر(ص) نقل شده است: هر كس سوره انشراح را قرائت کند، مانند كسی است كه مرا دیدار كرده است. همچنین ازامام صادق(ع) روایت شده است هر كس سوره انشراح را در شب و روز زیاد قرائت كند، هیچ چیزی از اجزای بدن او و اطراف او نیست مگر اینكه در روز قیامت به سود او شهادت میدهند. در روایتی دیگر از پیامبر(ص) آمده است هر كس این سوره را بخواند، خداوند به او یقین و عافیت میدهد.
تلاوت فراوان این سوره در هر روز و شب مستحب شمرده شده، و قرائت آن در رکعت دوم نمازی که برای رفع گرفتاری خوانده میشود توصیه شده است. همچنین خواصی برای این سوره نقل شده است، از جمله: شفای درد سینه، آسانی وضع حمل (زایمان)، رفع ترس و حفاظت در مسافرت دریایی.
آیات مشهور
«فإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا ﴿٥﴾ إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا»﴿۶﴾
ترجمه: پس [بدان كه] با دشوارى، آسانى است. آرى، با دشوارى، آسانى است.
در تفسیر این آیه آمده است محتوای این آیه اختصاص به پیامبر(ص) و زمان آن حضرت ندارد، بلکه به صورت قاعدهای کلی است که به انسانهای مؤمن نوید آسانی و گشایش میدهد. نکتهای که در این آیه وجود دارد این است که قرآن میگوید در همان زمان که سختی وجود دارد، آسانی هم هست، نه آنکه آسانی بعد از سختی بیاید.
این آیه جزو ضرب المثلهای قرآنی به شمار رفته است. اشعاری در فارسی وجود دارد که از این آیه استفاده کردهاند یا از آن اقتباس شدهاند:
ابنیمین:
مده دل ز دست از غمى هست و خوفى که آید دو چندانت شادی و یُسرا
نه ایزد چنین گفت در وحىِ مُنزَل «مَعَ العُسْرِ یُسْرا»، «مَعَ الیُسْرِ عُسْرا»
قاآنی:
یزدان به نبی گفته که در عسر بود یسر وین نکته برِ نفس سلیم است مسلّم
![](https://i.ytimg.com/vi/bRRWXVPJvME/mqdefault.jpg)