زلمی خلیل زاد، دیپلمات امریکایی افغان تبار، بالغ بر دو دهه است که نامش با تحولات افغانستان و تصمیمات امریکا در باره این کشور گره خورده. او در چندین دوره مذاکرات صلح بین آمریکا و طالبان حاضر بود و برخی از افغانها او را مسئول شکست جمهوری و بازگشت طالبان می دانند.
او در گفت وگویی در دومین سالگرد بازگشت طالبان به قدرت، به داوود قاری زاده می‌گوید، افغانها باید خودشان به راه حل گفت وگو برای حل مشکلات این کشور پیدا کنند، باید به کشورشان باز گردند و طالبان را به عنوان یک واقعیت بپذیرند. او می‌گوید، نگاه به کشورهای خارجی چه همسایگان و چه امریکا برای حل این مشکلات اشتباه است. او که به شدت به خاطر این نوع اظهار نظرمورد انتقاد قرار گرفته می‌گوید، برای او صلح و ثبات در افغانستان و حفظ جان افغانستانی‌ها اهمیت دارد، گرچه که می‌پذیرد که همواره به لحاظ استراتژیک منافع آمریکا را در نظر گرفته است. گفت و گوی ویژه با زلمی خلیل زاد در دومین سالگرد سقوط جمهوری در افغانستان.
