#BextiyarVahabzade #heyatsennesirinsen #Azerbaycan

Bəxtiyar Vahabzadə heyati və yaradiciligi

Vahabzade Bextiyar Mahmud oglu  1925ci il 16 avqustda Azerbaycanin goz oxsayan guseleriden olan Seki  seherinde dunyaya gozlerini acir. İnsanlar hele xebersizdi onun kimi yaradicidan. Fehle ailesinde dogulmus senetkar kicik yaslarinda ailesi ile birlikde Bakiya kocur, burada tehsil alir. Cox kecmir 18 yasinda 1943cu ilde ilk seiri cap olunur “Ana ve sekil” deye. Ve ardi arasi kesilmez zengin yaradiciliq dovru baslayir adini qizil herflerle edebiyyat tarixine yazmagi bacarmis vabazade terefinden.
Hansi movzulara toxunmur ki sair. Insanliq,
Mehebbet, qeyret, veten zaten yaradicilarin coxunu da yazmaga vadar eden bunlar deyilmi.

Onun lirik şeir və poemalarında, mənzum pyeslərində müasir dövrün problemləri lirik-fəlsəfi planda, yeni əlvan boyalarla təsvir edilir. "İkinci səs", "Vicdan", "Yağışdan sonra", "Yollara iz düşür", "Fəryad" və "Hara gedir bu dünya", "Özümüzü kəsən qılınc", "Cəzasız günah", "Dar ağacı", "Rəqabət" (1960-2003) pyesləri Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. 


Bəxtiyar Vahabzadə 60-cı illərdən başlayan milli azadlıq hərəkatının öncüllərindən biri idi. O, 1958-ci ildə yazdığı "Gülüstan" poeması ilə iki yerə parçalanmış Azərbaycanın tarixi faciəsini dilə gətirmiş, rus və fars imperiyasının pəncəsi altında inləyən Azərbaycan xalqının azadlıq və istiqlal uğrundakı ədalətli mübarizəsinə qoşulmuşdur.


B.Vahabzadə 70-dən artıq şeir kitabının, 2 monoqrafiyanın, 11 elmi publisist kitabın və yüzlərlə məqalənin, eləcə də tarixi və müasir mövzuda 20-dən artıq iri həcmli poemanın müəllifidir. Şairin əsərləri – şeir kitabları, dramları və publisistik yazıları dünyanın bir çox dillərinə, o cümlədən ingilis, fransız, alman, fars, türk, polyak, ispan, macar, keçmiş Sovetlər Birliyi xalqlarının dillərinə tərcümə edilmişdir.
2009-cu il fevral ayının 13-də, 83 yaşında uzun sürən xəstəlikdən sonra Bakıda vəfat etmişdir.


Həyat sən nə şirinsən


Senden doymaq olarmı,
heyat,sen ne şirinsen!
Ancaq hamının deyil,
Sen heyatın qedrini
Yalniz bilenlerinsen!...
Özünü bu dünyada heç kes
qonaq sanmamış,
Ancaq ömrün özü de beraber
paylanmamış.
Ömür paylanan zaman görün
kime ne düşdü,
300 il boz qarğaya, on il şahine
düşdü.
Heyat sen ne şirinsen, kim
senden doydu getdi?
Gedenler bu dünyada qelbini
qoydu getdi.
Dünen bir qoca qarı
Dilinde ahu zarı.
"Bu dunyanın elinden gelmişem
zara" - dedi.
"ölmürem ki, bir defe canım
qurtara" - dedi.
Ürekdenmi söyledi o bu sözü
göresen?
Xeyir inanmıram men!
o, yana - yana dedi;
Dili soyledise de,
Üreyinde o derhal:
"lenet şeytana" - dedi.
Heyat, sevincin qeder, ezabın
da şirindir,
Seni menalandıran o
keşmekeşlerindir.
200 il yaşadı lezzet içinde
Loğman,
Yene möhlet istedi ölerken
Allahından.
Yatırdı göy çemende, çatdı ona
Ezrail.
Söyledi: - 200 il
ömür sene bes deyil?!
Men canını almağa gelmişem
ne sözun var?
Loğman dedi: - sözüm yox,
aldığımı gel apar.
Ancaq mene macal ver birce
anlıq ecelden,
Gel canımı burda yox, o
çemenlikde al sen.
Ezrail razılaşdı ...
Ayağa qalxdı loğman
Yeridi
Daş asıldı ancaq ayaqlarından,
Asta - asta yeriyib çatdı dediyi
yere.
Loğman baxdı göylere, Loğman
baxdı yerlere
Bu son baxışı ile üstünden 200 il
Yaşadığı cahanla vidalaşdı ele
bil ....
Özü vidalaşsa da, gözü qaldı
cahanda
O düşündü bu anda:
"Ne görmüşem dünyada bu
cahana gelenden?
Ahhh ele bilirem ki, dünen
doğulmuşam men.
Ömrümü verdim bada,
Ne görmüşem dünyada."
Loğmanın gözü bu an bir güle
deydi, durdu.
Üreyini quş kimi güle doğru
uçurdu.
"Ahh onu kim üzecek, birce
bunu bileydim , - dedi.
O gülü de iyleyib , sonra
öleydim." -- dedi.
Ancaq, ancaq ne fayda ...
Yetişmiş artıq ecel,
Loğman dedi: - Hazıram , al
canımı indi gel.
Ezrail dedi: - Ancaq agah eyle
meni sen,
Ölüm üçün ne ferqi bu çemen,
ya o çemen?
Neçin meni qoymadın orda alım
canını?
Loğman dedi: - Heyatın şirin
olur her ani
Ordan bura gelince bir az ömür
qazandım,
Onu da bu dünyada özüme
fayda sandım.
Qoca öldü ....
Dediler - Yaranan bir gün öler.
Neveleri çemenden hemen gülü
üzdüler,
Loğmanın qebri üste qoydular,
Titredi gül
Gülün etriyle doldu bütün çayır,
bütün çöl.
O etriyle saxladı yolçuları
yolundan,
Torpağın altındasa bunu
duymadı Loğman.
Heyat sen ne şirinsen, kim
senden doydu getdi?
Gedenler öz qelbini dünyada
qoydu getdi.
Senden doymaq olarmı, çoxun,
azın da şirin.
Heyat, qışın da şirin, heyat,
yazın da şirin!
Cürbecür yazılar var ömrün
varaqlarında ....
Heyatımın qayğısız, ferehli
çağlarında
Qedrini bilmemişem.
Hele ne var ki ... "ömrüm
qabaqdadır" demişem .
Otuzdan adlayınca günde otuz
min kere
Başımı yelleyirem heder keçen
illere.
Senden doymaq olarmı, heyat
sen ne şirinsen
Ancaq hamının deyil,
Sen heyatın qedrini
Yalnız bilenlerinsen !!!

BEXTİYAR VAHABZADE

свернуть