"ΔΟΝΤΙΑ ΠΥΚΝΑ" Ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς
Γιαννιώτικη καντάδα (από τα ωραιότερα ερωτικά τραγούδια)
Κλαρίνο: Γιώργος Κωτσίνης & ενορχήστρωση του τραγουδιού
Από το δίσκο: "36 τραγούδια της Ηπείρου με τον Λάκη Χαλκιά"
Εταιρεία: FM RECORDs www.fmrecords.net
Συγνώμη η οδός που γράφτικε κατά λάθος Αναξαρτησίας, είναι η ιστορική ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ!

ΔΟΝΤΙΑ ΠΥΚΝΑ (Γιαννιώτικη καντάδα)

Δόντια πυκνά και μαργαριταρένια (δις)
φωνή σαν τα’ αηδονιού – στόμα χελιδονιού.
Όταν αρχείζ’ και λέει,
όλον το Μάη λαλεί, κι όλη την Άνοιξη.

Μια Κυριακή, και μια καλήν ημέρα, (δις)
βλέπω μια περιστέρα – μια καγκελοφρυδάτη.
Μια μοσχομυρωδάτη –
αν δεν την είχα ιδεί, δεν θα είχα τρελαθεί .

Τι λες μωρέ, μωρέ ζαλιάρικο (δις)
τι βάζεις με το νου σου – κρυφά από τους δικούς σου.
Η σκύλα η πεθερά σου,
θέλει μαχαίρωμα, ως το ξημέρωμα.

Αχ, διαβαίνει η στρί – η στρίγκλα και γελά,
στο σπίτι της πηγαίνει – και μένα δεν μου κρένει.
Παναθεματισμένη και θεομπαίχτησσα,
κρασί, ρακί δεν ήπια , σ’ είδα και μέθυσα.

¨ ΤΑ ΓΙΑΝΝΙΏΤΙΚΑ¨

Τα τραγούδια σ’ αυτό εδώ το CD κυκλοφορούν κυρίως στα Γιάννενα του μεσοπολέμου, δηλ. τη ¨ Μικρή μας Πόλη ¨ του Δημήτρη Χατζή.
Αν και πρωτεύουσα του νομού, τα Γιάννενα αρίθμησαν περί το 1930, 20.500 κατοίκους. Τα σπίτια ήταν ισόγεια και μόνο τα αρχοντικά διέθεταν δυο η και τρεις ορόφους.
Όλα είχαν μεγάλους κήπους με πολλά δέντρα και πηγάδι. Οι εύποροι Γιαννιώτες προμηθεύονταν το πόσιμο νερό από τους νερουλάδες, που το κουβαλούσαν με νταλίκες (μεγάλα τετράτροχα ) από τη Ντραμπάτοβα.
Η ζωή κυλούσε με αργούς ρυθμούς σε όλες της, τις εκφάνσεις. Τις Κυριακές και τις γιορτές οι Γιαννιώτες φορούσαν τα καλά τους και μετά την εκκλησία κάθονταν οικογενειακώς στην πλατεία και στο μώλο.
Στην Πόλη λειτουργούσαν η « Στρατιωτική Λέσχη» και η «Λέσχη των Δημοσίων Υπαλλήλων», όπου οργανώνονταν διαλέξεις, φιλολογικά απογεύματα και πολιτιστικές εκδηλώσεις και χοροί.
Υπήρχαν επίσης τρία μεγάλα ξενοδοχεία το «Αβέρωφ, η «Μεγάλη Βρετανία» και το «Κωνσταντινούπολις».
Οι μετακινήσεις γίνονταν με ελάχιστα αγοραία αυτοκίνητα, και αρκετά μικρά λεωφορεία 8-16 θέσεων και πολλά αμάξια κυρίως μονιά.
Στα Γιάννενα, σε αντίθεση με τη γύρω ύπαιθρο, από την εποχή του Αλή Πασά ευδοκιμούσε ένα ιδιότυπο αστικολαϊκό είδος μουσικής, με κυρίαρχα όργανα διάφορα πνευστά (όπως πίπιζα και κλαρίνο), το βιολί, το λαούτο, το ντέφι και κάπου, κάπου το σαντούρι και το κανονάκι.
Τα δίστιχα οι Γιαννιώτες τα έλεγαν «στιχοπλάκια», και πάνω σ΄ αυτά συνέθεταν πολλά από τα τραγούδια τους.
Οι γλεντζέδες της πόλης αποκαλούνταν «καραμπέρηδες).κι ήταν ιδίως αυτοί που κράτησαν ζωντανή την παράδοση του Γιαννιώτικου τραγουδιού.
Στα Γιάννενα ακούγονταν συχνά και τα τραγούδια με ανατολίτικη προέλευση που χρονολογούνταν από την εποχή που ο Αλή πασάς προσκαλούσε στην αυλή του μουσικούς και χορευτές από την Κωνσταντινούπολη. Τότε ήταν που γεννήθηκαν και τα λεγόμενα «αληπασαλίδικα» τραγούδια, που δόξασαν τον Αλή πασά και τους γιούς του. Μερικά μάλιστα τραγουδιούνται ως τις μέρες μας.
Σήμερα άξιος συνεχιστής αυτής της ωραίας παράδοσης είναι και ο Λάκης Χαλκιάς.

Μάρκος Φ. Δραγούμης – Γρηγόρης Μπενέκος

свернуть