Հայ ժողովրդական «Իմ չինարի յարը» երգն է՝ Կոմիտասի մշակմամբ: Կատարում է Գյումրիի «Տիրամայր Հայաստանի» երգչախումբը: Խմբավար՝ Ռոբերտ Մլքեյան:
Երգի տրամադրությունը և այն արտահայտող մեղեդին զվարթ են, թեև առաջին հատվածից իմանում ենք, որ նրա հերոսուհին բավականին դժվարությունների միջով է անցել: Աղջիկը մեզ պատմում է, որ իր յարի հետ բանը կռվով էր ավարտվել: Ընդհանուր երգի բովանդակությունից կարելի է ենթադրել, որ աղջկա ծնողները դեմ են եղել նրանց մտերմությանը, ինչի պատճառը չար մեկի խոսքն է եղել:
Բայց այս ամենն աղջիկը մեզ այնքան հրճվալից է պատմում, որ մենք ոչ թե անհանգստանում ենք ջահել սիրահարների ճակատագրով, այլ զգում ենք, որ ամեն ինչ բարեհաջող է ավարտվել և միայն ուզում ենք իմանալ, թե ինչպե՞ս:
Սակայն աղջիկը դեռ շարունակում է պատմել իր ու տղայի դեմ ծառացած արգելքների մասին: Պարզվում է՝ վատ մարդու չարախոսություններին տեղի տալով նախ հայրն է արգելել դստերը՝ մտերմություն անել այդ տղայի հետ: Իսկ աղջիկը ոչ թե հոր բռնի կամքին է հնազանդվել, այլ իր սիրո զգացմանը, և վիճել է հոր հետ: Կարծես թե հոր հետ համամիտ են եղել նաև մայրն ու եղբայրը: Իսկ աղջիկը, տան մեջ այլևս ապավեն չգտնելով, թողելէ նրանց և բոլորի կամքին հակառակ պսակվել իր յարի հետ: Տղային նա մերթ անվանում է գովական, մերթ էլ՝ դարդիման: Դարդիման, որովհետև նրա պատճառով այնքան դարդեր անցան իր գլխով, բայց գովական, որովհետև նա գովքի արժանի այնքան լավ կողմեր ուներ, որ աղջիկն առանց տատանվելու հեռացավ իր հարազատներից ու ամուսնացավ տղայի հետ:
Այս ամենը պատմելու զվարթ տոնից մենք հասկանում ենք, որ աղջիկը հոգեկան խռովքի մեջ չէ՝ իր ծնողներին ու եղբորն ընդդիմանալու, նրանց նեղացնելու գնով իր երջանկությունը կառուցելու համար: Հակառակը, նա վստահ է, որ կանցնի մի կարճ ժամանակ, նրանք կտեսնեն ու կհամոզվեն, թե ինքը որքան ճիշտ ընտրություն է կատարել՝ պայքարելով իր սիրո համար և շուտով կմոռանան այս անախորժությունն ու կհաշտվեն:
Երգի վերջում տեսնում ենք տղային, որ քարափի ծայրին կանգնած սիրով ու խանդաղատանքով իր նորահարս կնոջն է կանչում, և մեր հերոսուհին ներքուստ հրճվում է, որ այն չարակամ մարդը հիմա իրենց այսպես սիրով ու հաշտ տեսնելով պիտի ամաչի իր արածի համար: Եվ կարծես՝ նրա այդ ամոթը էլ ավելի խորացնելու համար նա ուրախ կանչում է «արևիդ մեռնեմ, յար ջան» ու շտապով վազում է դեպի նա:
Armenian folk song "Im chinari yar". Processin by Komitas. Performs "Tiramayr Hayastani" chamber choir of Gyumri. Conductor Robert Mlqeyan.

Արեւ թռվռով ելաւ,
Իմ չինարի եարը,
Մեր բանը կռուով ելաւ,
Դարդիման եարը.
Թշնամու հոգին մեռնի,
Իմ չինարի եարը,
Իրա չար սրտով ելաւ,
Դարդիման եարը:

Կրկներգ.
Իմ չինարի եարը,
Իմ չինարի եարը,
Իմ չինարի եարը,
Գովական եարը:

Ճրագը վառա, վառա,
Իմ չինարի եարը,
Հոր հետ վատամարդ դառա,
Դարդիման եարը,
Մեր ու ախպեր թող տուի,
Իմ չինարի եարը,
Ես իմ սիրածին առա:
Դարդիման եարը:


Քարափի ծերին կանչի,
Իմ չինարի եարը,
Թող թշնամին ամաչի,
Դարդիման եարը,
Արեւիդ մեռնեմ, եար ջան,
Իմ չինարի եարը,
Չինարի պես կանաչի,
Դարդիման եարը:

свернуть