Jednym z kilku państw, które powstały na skutek rozpadu Związku Radzieckiego były republiki bałtyckie, które zostały wchłonięte przez Związek Radziecki w 1940 r. Spośród trzech republik bałtyckich, Estonii, Łotwy i Litwy najbogatsze tradycje lotnicze w okresie międzywojennym miała Litwa, jednakże dzisiaj nie będziemy zajmować się jej losami w okresie międzywojennym, bo samo omówienie działań prowadzonych przez obie strony podczas tak zwanego „buntu Żeligowskiego” zajęło by całkiem sporo czasu, gdyż jak się okazuje, chociażby po sięgnięciu do opracowań litewskich, działo się znacznie więcej niż to o czym piszą polscy autorzy. Dzisiaj jednak będę chciał skupić się głównie na okresie po 1990 r., gdy Litwa zaczęła stopniowo odzyskiwać niepodległość. Dlaczego mówię, stopniowo. Po pierwsze dlatego, że jednostronna deklaracja litewska miała miejsce już 11 marca 1990 r., jednakże władze radzieckie uznały ją za obowiązującą dopiero 6 września 1991 r. W przeciwieństwie do okresu gdy Litwa po raz pierwszy w XX w., uzyskała niepodległość, od razu przystąpiono do tworzenia sił zbrojnych, do których tym razem było więcej chętnych niż w roku 1918, gdy spory problem stanowiło zapewnienie pełnych stanów osobowych w batalionie piechoty. Tak czy inaczej, 16 października 1991 r., powstało litewskie Ministerstwo Obrony Narodowej, które 2 stycznia 1992 r., stworzyło pierwszą narodową formację lotnicza, która nazywała się Służbą Lotniczą, czyli Aviacijon tarnyba. Na czele Służby stanął ppłk. Zenonas Vegelevicius. Początkowe wyposażenie Służby nie powalało na kolana, i z dzisiejszego perspektywy mogło budzić co najwyżej uśmiech politowania, gdyż Litwini dysponowali bardzo poważnym sprzętem, na który składały się 24 samoloty transportowe An-2, które działały z bazy lotniczej w Borysie niedaleko Szawel. Personel pochodził w 100% z byłych jednostek radzieckich, ściągnięto też trochę pilotów aeroklubowych i z cywilnego lotnictwa, później zaczęto to uzupełniać ochotnikami i kadrą z instytucji sportowych. Brakowało dowództwa, które zostało stworzone i otrzymało do swojej dyspozycji sensowną siedzibę w Kownie, 12 września 1993 r. Już wówczas w powietrzu pojawiły się pierwsze samoloty noszące znak podwójnego litewskiego krzyża, który prawidłowo nazywa się krzyżem vitys, vycio kryziaus. Znak ten został oficjalnie zatwierdzony jako znak rozpoznawczy litewskich wojskowych statków powietrznych 22 października 1992 r., przez litewską komisję heraldyki przy Prezydium Rady Najwyższej Republiki Litewskiej. Jednakże już wcześniej wykonano pierwszy lot na tak oznaczonym samolocie. Miało to miejsce 12 czerwca 1992 r., gdy za sterami Antonowa zasiedli Tadas Juozapavicius i Kazimieras Salcius. Duże znaczenie, zwłaszcza w tym początkowym okresie istnienia litewskiego lotnictwa miały także oficjalne obchody różnych świąt państwowych, i tak 23 listopada 1992 r. po raz pierwszy publicznie zaprezentowano działalność żołnierzy Służby Lotniczej, podczas przeprowadzenia nad Wilnem zrzutu spadochroniarzy. Desant z samolotów An-2 miał uświetnić obchody Święta Żołnierzy Litewskich.
A jeśli podoba się Państwu to co robię i chcecie zobaczyć więcej treści na kanale, zapraszam do stawiania mi wirtualnej kawy. Aby to zrobić wystarczy wejść w link i dokonać przelewu na wybraną przez siebie kwotę: [ Ссылка ]
W materiale wykorzystano fragmenty nagrania z kanału:
[ Ссылка ]
Zacznij wspierać ten kanał, a dostaniesz te bonusy:
[ Ссылка ]
#airforce #aviation #lotnictwo #myśliwiec #fighter #samoloty #lithuania #an2 #mi8
