Αν και έχει επικρατήσει να ονομάζεται "παραδοσιακός" είναι ένας φτιαχτός χορός, τον οποίον στη Μυτιλήνη (που υποτίθεται ότι είναι η γενέτειρά του) είναι κυριολεκτικά άγνωστος.
Ο Δημήτρης Κοφτερός, από τους πιο ονομαστούς δεξιοτέχνες και δασκάλους του σαντουριού στη Λέσβο παραθέτει την -ιδιαίτερα αποκαλυπτική- μαρτυρία του: «Πριν χρόνια», περιγράφει το 1995 στο περιοδικό «Παράδοση και Τέχνη» (τ.23, εκδ. ΔΟΛΤ), «ένας φίλος χοροδιδάσκαλος μου ζήτησε να του παίξω το μυτιληνιό σκοπό "Φωτιές". Παραξενεύτηκα γιατί μέχρι τότε δεν γνώριζα κανένα χορό με τούτο το όνομα. Μου έδωσε κασέτα, το έμαθα και το έπαιξα στην παράσταση», συνεχίζει. «Δεν μπορούσα όμως να πιστέψω πως ο χορός ήταν παραδοσιακός. Στους χορούς των μυτιληνιών συλλόγων που έπαιζα, ρωτούσα για εκείνον μα κανείς δεν τον γνώριζε. Ούτε στα μυτιληνιά έντυπα βρήκα πληροφορίες για τις "Φωτιές"».

Στην κασέτα που είχε δώσει στον Δημήτρη Κοφτερό ο χοροδιδάσκαλος, βιολί έπαιζε ο Χαρίλαος Ροδανός από την Αγιάσο. Τον Αύγουστο του 1995, λοιπόν, ο Κοφτερός πήγε στην Αγιάσο, βρήκε τον Ροδανό και τον ρώτησε για τις «Φωτιές». Εκείνος του αποκάλυψε το... μυστικό: «Πριν τον πόλεμο του 1940», αφηγήθηκε ο Ροδανός, «στη Μυτιλήνη ήκμασε ο Κήπος, εκεί ερχόταν οι ορχήστρες και τα συγκροτήματα. Στον Κήπο υπήρχε ένα κέντρο. Είχε έρθει εκεί μια ορχήστρα μεγάλη με βιολιά, πιάνο και άλλα, δεν ξέρω από πού, θαρρώ από την Αθήνα, και ένα κορίτσι βγήκε στο πάλκο και το τραγούδησε. Μου άρεσε και το πήρα. Αργό τσιφτετέλι ήταν ο σκοπός, αλλά το χορεύουν και συρτό. Ο σκοπός λέγεται “Γύφτισα τσιγγάνα”».

Με αυτά και με άλλα, ο Δημήτρης Κοφτερός έμαθε πως τη μουσική "Γύφτισα τσιγγάνα" δανείστηκε ο Παράσχος Λιάκατος, γυμναστής και χοροδιδάσκαλος από τη Μυτιλήνη, τη χορογράφησε και την ονόμασε "Φωτιές", από τα κεριά που έδωσε να κρατούν οι χορευτές….
Οι «Φωτιές» λοιπόν, αποδεικνύεται πως είναι ένας… ανύπαρκτος παραδοσιακός χορός, που σχεδιάστηκε από έναν γυμναστή. Δεν είναι βέβαια το μοναδικό παράδειγμα κατασκευασμένης χορογραφίας που κάποιοι θέλουν να περάσουν ως παραδοσιακό χορό, αλλά είναι το πιο χαρακτηριστικό μυτιληνιό.
ΠΗΓΗ κειμένου: [ Ссылка ]

Βιολί: Γιώργος Βασιλάκης

свернуть