1. Sytuacja gospodarcza Polski po odzyskaniu niepodległości.
• Różnice w rozwoju gospodarczym poszczególnych zaborów.
• Podstawę gospodarki II Rzeczypospolitej stanowiło rolnictwo.
• Gospodarstwa chłopskie w większości kraju – poza Wielkopolską - były drobne i z trudem zaspokajały potrzeby ludności wiejskiej.
• Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przedsiębiorstwa musiały poszukać nowych rynków zbytu.
• Problemem w wymianie handlowej była także nieskomunikowana sieć kolejowa. Brakowało odcinków łączących poszczególne regiony.
• Obszar państwa polskiego wyraźnie dzielił się na Polskę A i Polskę B.
- POLSKA A – ziemie dawnego zaboru pruskiego oraz część Polski centralnej, gdzie dynamicznie rozwijały się rolnictwo i przemysł.
- POLSKA B – słabo rozwinięte, biedne tereny Galicji i Kresy Wschodnie.
2. Reforma walutowa Władysława Grabskiego – premiera i ministra skarbu.
• Przyczyna:
- Rząd wskutek niedostatecznych dochodów musiał dodrukowywać pieniądze, co sprawiło, że polska waluta - marka polska - szybko traciła na wartości.
- W kraju zapanowała hiperinflacja, czyli gwałtowny spadek wartości pieniądza skutkujący szybkim i olbrzymim wzrostem cen.
• Rząd Władysława Grabskiego przeprowadził reformę walutową i opanował hiperinflację.
• Rząd zwiększył dochody i ograniczył wydatki.
• Rząd wprowadził także nową walutę - złoty polski. Emisją pieniądza zajmował się odtąd prywatny Bank Polski.
3. Budowa portu w Gdyni.
• Przyczyna budowy portu w Gdyni:
- Gdańsk po I wojnie zyskał status wolnego miasta.
- Polskie władze podjęły decyzję o budowie portu handlowego i wojennego w Gdyni.
• Pracami budowy portu w Gdyni kierował minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski.
• Miasto szybko się rozwijało i przyciągało ludność z całej Polski.
• Dzięki zbudowaniu magistrali węglowej, linii kolejowej łączącej port z Górnym Śląskiem, możliwy stał się eksport polskiego węgla do Skandynawii i na zachód Europy.
4. Reforma rolna.
• W 1925 r. parcelacji, czyli podziałowi, podlegały majątki powyżej 180 hektarów, a na Kresach Wschodnich – powyżej 300 hektarów.
• Państwo wykupywało ziemię od właścicieli, po czym sprzedawało ją chłopom na kredyt, udzielany na korzystnych warunkach.
5. Centralny Okręg Przemysłowy.
• Eugeniusz Kwiatkowski przygotował 4-letni plan gospodarczy, który zakładał utworzenie u zbiegu Wisły i Sanu Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP).
• O wyborze tego miejsca zdecydowały przede wszystkim względy bezpieczeństwa - był to bowiem teren oddalony od granic ZSRS i III Rzeszy.
• Obszar, na którym planowano budowę COP-u, należał do najbardziej przeludnionych w kraju.
• Inwestycje miały zmniejszyć panujące tam wysokie bezrobocie.
• Budowa ruszyła w 1937 r.
• Do wybuchu wojny powstało ponad 100 przedsiębiorstw, głównie hut, zakładów zbrojeniowych i elektrowni.
• Na terenie COP rozwinięto także przemysł wydobywczy.
6. Mniejszości narodowe w Polsce.
• Polska w 1921 r. liczyła ok. 27 mln. obywateli, z czego 31% z nich stanowiły mniejszości narodowe.
• Na Kresach Wschodnich mieszkało prawie 5 mln Ukraińców, 2 mln Białorusinów i 100 tys. Litwinów.
• W województwach zachodnich i centralnych zamieszkiwało ok. 700 tys. Niemców.
• Ponadto w Polsce żyło ponad 3 mln Żydów.
• W województwie łódzkim i na Wołyniu można było spotkać ludność czeską, a na Grodzieńszczyźnie - Tatarów.
• Niemcy i Ukraińcy byli nieprzychylnie nastawieni wobec Polaków.
• W latach 30. XX w. Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów dokonywała m.in. zamachów na polskich polityków.
7. Polityka władz polskich wobec mniejszości narodowych.
• Endecja głosiła ona hasła antysemickie, co pogarszało stosunki polsko-żydowskie.
• Z inicjatywy narodowców wprowadzono m.in. getto ławkowe na wyższych uczelniach.
• Polegało ono na zmuszaniu studentów żydowskiego pochodzenia do zajmowania określonych miejsc w salach wykładowych.
• Pod naciskiem endecji władze uczelni stosowały też tzw. numerus clausus, czyli przyjmowały w poczet studentów tylko 10% osób narodowości żydowskiej.
• Dochodziło także do pogromów, czyli zorganizowanych napaści na ludność żydowską.
• Polskie władze, w których duże wpływy miała endecja, próbowały prowadzić politykę asymilacji narodowej, czyli polonizacji słowiańskich mniejszości narodowych.
• Likwidowano szkoły z językiem ukraińskim czy niszczeniem cerkwi prawosławnych na Chełmszczyźnie.
• Przedstawiciele innych narodów mogli zakładać własne partie polityczne, stowarzyszenia kulturalne, szkoły i czasopisma.
• Rozwijała się także kinematografia, np. w języku jidysz.
8. Społeczeństwo II Rzeczypospolitej.
• Najliczniejszą grupą w II Rzeczypospolitej byli chłopi.
• Jednocześnie zmniejszyła się liczba ziemian, a powiększyła - grupa inteligencji.

свернуть