Asur İmparatorluğunun Yıkılışı, Asur İmparatorluğu, birleşik bir kuvvet onu yıkana kadar antik dünyanın en büyük Mezopotamya krallıklarından biriydi. Asur İmparatorluğu Fetret Dönemi, MÖ 631 yılında Asur İmparatorluğu'nun büyük kralı Asurbanipal eceliyle öldü. Saltanatı sırasında Asur İmparatorluğu en geniş sınırlarına ulaştı. Muhtemelen dünyanın gördüğü en büyük imparatorluktu ve başkenti Ninova muhtemelen dünyadaki en büyük şehirdi. Asur İmparatorluğu tarihi boyunca yaygın olduğu gibi, Asurbanipal'in oğlu ve halefi Ashuretillilani tahta çıktığında muhalefetle karşılaştı. Asurlu generallerin ve yetkililerin bir komplosu nispeten hızlı bir şekilde bastırıldı. Babil Bir Mezopotamya Krallığının Yükselişi, Babilliler hiçbir zaman sadece Asur İmparatorluğu'nun bir parçası olmakla yetinmemişler ve geçmişte birçok kez isyan çıkarmışlardı. Asurlular kargaşa içindeyken, Babil'in bağımsızlığını bir kez daha ilan etme zamanı gelmişti. MÖ 626 yılının sonlarında Nabopolassar, Asur İmparatorluğu'na karşı ayaklandı. Nabopolassar'ın kökenleri tam olarak bilinmemektedir. Güney Mezopotamya'daki Uruk bölgesinden olduğu anlaşılıyor. Bazıları, ailesinin Uruk'ta siyasi olarak öne çıktığı ve bir Asur tasfiyesinin kurbanı olduğu veya Asur yanlısı bir hizbin parçası oldukları yönünde tartışmalar vardır. Bozkır Süvarileri, Asur İmparatorluğu, Anadolu'nun dağlık bölgelerinde uzun süre koloniler ve vasal devletler ile tarihlerini sürdürdü. MÖ 620'lerde Asurlular kendilerini Avrasya bozkırlarından göçebe Kimmer ve İskit kabilelerine karşı hayatta kalmak için savaşırken buldular. Asur İmparatorluğu kargaşa içindeyken, Kimmerler ve İskitler, önce Kafkaslar ve Anadolu'daki Asur kolonilerini ve vasallarını hedef alan bir dizi yıkıcı baskın başlattı. Öfkelerini ilk hissedenler, her ikisi de derebeylerinden yardım bekleyen Urartu ve Lidya'nın Asur vasal devletleri oldu. Mısırı Kurtarmak, Kimmer ve İskit akınlarıyla birlikte Asur gücünün düşüşü, Mısır Firavunu I. Psamtik için büyük endişe kaynağıydı. Daha önce 1. Psamtik, Asurbanipal tarafından MÖ 664 yılında Mısır'ı yönetmek için kurulan birkaç vasal krallıktan biriydi. Asur İmparatorluğu'nun gazabına uğramadan önce 1. Psamtik, Mısır'ın tek hükümdarı olmak için rakip krallıklarını yavaş yavaş ortadan kaldırdı. 1. Psamtik, yukarı Mısır'ın Kuş hükümdarlarına karşı savaş açtı ve yoğun bir diplomatik kampanya başlattı. Medlerin Saldırısı, Asurbanipal'in hükümdarlığı sırasında Asur İmparatorluğu Medleri yendi ve kralları Phraortes'i savaşta öldürdü. Bu yenilginin ardından Medler, Medya'yı 28 yıl yöneten İskitler tarafından istila edildi. 620'lerde Phraortes'in oğlu Cyaxares, Asur İmparatorluğu'na yaptıkları başarılı akınları kutlayan bir ziyafette birçok İskit liderini katletti. Cyaxares daha sonra Med ordusunu yeniden inşa etti ve Babil krallığı Nabopolassar ile ittifak kurdu. Asur Ninova Harran, MÖ 614 yılında Medler büyük bir savaşın ardından Assur şehrini yağmaladılar. Assur, Asur krallarının taç giydiği Asur İmparatorluğu'nun tören başkentiydi, bu yüzden bu büyük bir yenilgiydi. Nabopolassar'ın Babillileri savaştan sonra şehrin yağmalanması çoktan başlamışken geldi. Burada Cyaxares ve Nabopolassar yüz yüze görüştüler ve Nabopolassar'ın oğlu 2. Nebuchadnezzar'ın Cyaxares'in kızı Amytis ile evlenmesini sağlayarak ittifaklarını mühürlediler. MÖ 614 ve 613 yıllarında bir dizi başarılı Asur karşı saldırısı, müttefiklerin ordularını tek bir kuvvette birleştirmesine yol açtı. Karkamış Savaşı ve Asur İmparatorluğunun Sonu, Mısır Firavunu 1. Psamtik MÖ 610 yılında öldü ve yerine oğlu 2. Necho geçti. Harran'ın düşüşünden sonra 2. Ashur-uballit ve 2. Necho, MÖ 609 yılında ortak bir harekatın parçası olarak şehri geri almaya çalıştı. Ancak 2. Necho'nun ordusu Yahuda kralı Yoşiya tarafından durdurulduğu için başarısız oldular. Yahudalılar sonunda yenildiler ve Yoşiya öldürüldü, ancak gecikme Mısırlılar ve Asurluların Harran'ı yeniden ele geçirmesini engelledi. Bu nedenle, MÖ 609 yılı geleneksel olarak Asur İmparatorluğu'nun sonu olarak kabul edilir. Asur İmparatorluğu Yıkıldıktan Sonra, Asur İmparatorluğu'nun Çöküşü, Eski Yakın Doğu'daki güç dengesini değiştirdi. Asur hegemonyası artık Babilliler, Medler, Mısırlılar ve Lidyalılar da dahil olmak üzere diğer Mezopotamya Krallıkları tarafından paylaşılıyordu ve bu da bu büyük güçler arasındaki ilişkilerin genellikle gergin olmasını sağlıyordu. Bu durum, özellikle Perslerin her ikisini de fethedene kadar savaşmaya devam edecek olan Mısırlılar ve Babilliler için geçerliydi. Asur İmparatorluğunun Yıkılışı tüm detayları ile yayında. İyi seyirler dilerim.

00:00 Asur İmparatorluğunun Yıkılışı
01:28 Asur İmparatorluğu Fetret Dönemi
03:58 Babil Bir Mezopotamya İmparatorluğunun Yükselişi
06:52 Bozkır Süvarileri
09:22 Mısırı Kurtarmak
11:48 Medlerin Saldırısı
14:03 Asur Ninova Harran
16:52 Karkarmış Savaşı ve Asur İmparatorluğunun Sonu
19:21 Asur İmparatorluğu Yıkıldıktan Sonra

#asurimparatorluğu #tarih #mezopotamya

свернуть