Edep ehli demişlerdir ki: Erkeğin eşiyle sohbetinin edep ve yolu otuzdur.
1- Kişi kendi hanımıyla güzel huy ile muamele eylemektir.
2- Onunla yumuşaklık ve yavaşlıkla sohbet ve dostluk edip, incelik ve yumuşaklıkla söylemektir. Nitekim haberde gelmiştir: “Halkın hayırlısı, ehline hayırlı ve faydalı olan kimsedir”.
3- Ehlinin üzerine girdiğinde ona selâm verip hâlini sormaktır.
4- Onu tenhada neşeli bulduysa, saçlarını okşayıp türlü iltifatlarla öpmektir.
5- Onu tenhada üzüntülü bulsa, ona sevgi ve şefkat göstermekle hatırını sorup tatlı söz söylemektir.
6- Kadının gönlünü türlü vaatlerle hoş etmektir. Çünkü o evinde kapanmış, başkalarından ümitsiz ve kendisiyle alışkanlıkta olan en yakın dostu, kam ve keder ortağıdır. Oyuncağı, tarlası ve yararlı âletidir.
7- Hanımına çocuk terbiyesinde yardım etmektir. Çünkü çocuk, anasına gece ve gündüz feryat ve figanla bir zaman zaman vermez; amansız alacaklısı ve insafsız hainidir. O hâlde ona yardım edenin Mevlâ’sı yardımcıdır.
8- Hanımına kendi giydiğinden giydirmektir.
9- Ona kendi yediğinden yedirmektir. Eğer gücü varsa, onun nafakasını artırsın. Hanımının oturacağı yeri, giyeceğini ve nafakasını boynuna vacip bilsin.
10- Hanımını hiç dövmeyip dünya işlerinde olan kusur için sövmemektir.
11- Hanımının din işlerinde bulunan taksiri için bir günden fazla küsmemek tir.
12- Hanımına yumuşaklıkla güler yüz göstermektir. Çünkü o, eğri kaburga kemiğinden yaratılmıştır. Akıl ve dini noksan bulunmuştur. Eşi yanında esir kılınmıştır. Ancak güzellikle sohbet ve dostluk için alınmıştır.
13- Hanımının kötü huyları görününce, kendi nefsine kötü zan besleyip “Eğer ıslah olsa ehlim dahi ısla olurdu” demektir. Seçkin evliyalardan birisi hanımının kötü huyuna sabredip soru sorana cevap edermiş ki “Korkarım ki onun eziyetine sabretmeyen kimse onu nikahlayıp ikisi bile belâya düşerler”. Nitekim denilmiştir ki: Erkek karısından tahammül etmede altı nesneden kurtuluşu vardır. Çocuk silleden, tabak kırılmaktan, kırılmaktan, buzağı dövülmekten, kendi söğülmekten, misafir kovulmaktan ve elbise yırtılmaktan kurtulur.
14- Hanımının gazabı baskın olduğunda susmaktır. Ta ki kadın pişman olup eşine özür dilesin. Çünkü o zayıftır, sükût ile mağlup olur.
15- Hanımının iyi huyu üstün gelip her hizmetini sevinçle eda eyledikçe ona dua. Hakk’a şükür ve sena etmektir. Çünkü erkeğe uygun kadın şükrü eda olunmaz bir nimettir.
16- Hanımıyla öyle muamele etmektir ki kadın “Eşim beni bütün kadınlardan fazla beğenmiş ve sevmiş” desin.
17- Hanımına geçim ve ev idaresi konusunda danışıp diğer büyük işleri ona yük etmemektir.
18- Hanımının hainlik ve tuzağından çekinti üzere olmaktır. Çünkü Hazreti Âdem, hanımı Havva anamızın davetiyle Rabb’ine asi olmuştur.
19- Eşinin günah olmayan kusur ve hilelerinden göz yumma ile bilmezlikten gelmektir.
20- Hanımının bütün sır ve ayıplarını herkesten gizlemektir.
21- Hanımıyla uyuşup latifeler söylemektir. Kendisi kadın kılığına girmeyip başka oyunlar yapmaktır. Nitekim Hazreti Habib-i Ekrem (s.a.s) temiz eşleriyle insanların en zarifi olurdu. Hatta o hazret, Ayşe ile bir kere müsabaka eylediğinde, Ayşe anamız zayıf olduğundan onu geçmiştir. Bundan sonra o hazretin sevgi ve emriyle Ayşe anamız, bedeni geliştiren yiyecekler yiyip dolgunlaştığında bir dahi müsabaka edip, o hazret dolgun Ayşe’yi geçtiğinde “Bu senin kesilmelidir” hadisini söylemiştir. Çünkü erkeğin eşiyle oynaşması, boş oyun değildir, belki o haktır, Allah’ın emridir.
22- Hanımını insanların kalabalık olduğu yerlere bakan eyvanda oturtmamaktır. Ta ki namahreme bakıp halka meyli akmasın.
23- Hanımına yazı yazmayı öğretmemektir. Çünkü onda fitne vardır.
24- Hanımına Kur’an, farzlar ve din edepleri öğretmektir.
25- Hanımından izinsiz nutfeyi bırakmamaktır.
26- Hanımına değerli ve süslü elbise giydirmemektir. Ta ki süs satmak için dışarıya çıkmayıp evine bağlı olsun.
27- Hanımından izinsiz sefere, belki hacca gitmemektir.
28- Hanımı inançlı ve itaatli ise onun üzerine bir dahi evlenmemektir. Ta ki adaletle güzel ilişkiden mahrum olmaya.
29- Hanımına üzüntülerini, gamlarını, hasımlarını ve borçlarını söylememektir.
30- Hanımının yüzüne karşı ve arkasından hayır dua edip beddua etmemektir. Çünkü gece ve gündüz o, onun hizmetçisidir. Ekmekçisi, aşçısı, terzisi, çamaşırcısı ve hazinedarıdır. Belki cana yakını, dostu, sevgilisidir.
Edep ehli demişlerdir ki: Kadının eşiyle sohbetinin edep ve yolu yirmidir.
1- Eşi içeri girdiğinde ona ayağa kalkmaktır.
2- Eşini güler yüzle karşılamaktır.
3- Eşine “Merhaba efendim” demektir.
4- Eşinin paltosunu almaktır.
5- Eşine her emrinde itaatli ve boyun eğici olmaktır.
#Marifetname #Seslikitap #Netsayfam

свернуть