Удмуртский народный обряд нумыр сюан в исполнении фольклорно-этнографического коллектива "Медло гур" д. Зар-Медла Дебёсского района УР. Видео публикуется с разрешения А. М. Черновой.
Обряд нумыр сюан (букв. с удм. «свадьба гусеницы») проводился в Ильин день. Название этого праздника на удмуртском звучит как выль -- «новый» (что вполне вписывается в контекст славянской традиции Ильина дня, когда к празднику на столе подавался хлеб нового урожая -- «новая новина») -- поэтому каждый в этот день старался надеть что-то новое. Модель свадьбы (сюан) является универсальной для многих удмуртских обрядов годового и календарного циклов. Все они связаны с «перемещением» какого-либо объекта или явления (в данном случае это удача на урожай -- основная семантика Ильина дня). Обязательное условие обряда -- большое количество участников и коллективная трапеза (в славянской традиции -- «братчина»). Стол накрывается во дворе, на него выставляется выпечка, фрукты и овощи нового урожая, самодельное вино, бражка. Гости поют свадебные песни (сюан гур), и в это же время часть из них ходит между грядками, отпугивая гусениц. Гуляние переходит из дома в дом с повторением обрядовых действий
Нумыр сюанэз Выль дыръя (Ильин нуналэ) карылӥзы. Та нуналэ одно ик тыршылӥзы выль дӥськутэн потылыны.
Бакчаосазы ӝӧкъёс поттыса, пыжиськемъёс пуктыло, выль вуэм бакча сиёнъёс, асьсэ пӧзьтэм виназэс, сурзэс потто но ӧтчам калыкез утялто. Ӝӧк котыр султыса, киязы мак сяська но но кубиста куар кутыса, сюан гурен кырӟало. Кӧняез ке ветло убооос вискытӥ, кубиста куар вылысь нумыръёсты кышкатыса. Бакчаысь бакчае сюан гурен кырӟаса, нумыръёсты келяськом шуыса юмшало.
Источник:
Удмурт калыклэн шулдыръяськонъёсыз : методической дэмланъёс / Удмурт республикаысь культурая министерстволэн калык творчествоя но кульпросветужъя научно-методической обьединениез ; сост. З. М. Никитина. - Ижевск , 1994 - С. 6-12.
Ещё видео!