*** Έθιμο ΓΚΡΑΜΠΟΥΝΤΕΡ και το ΧΟΥΛΙΑΝΙ (κωδωνοφόρος της Ορεινής).
Στην Ορεινή Σερρών στις 6 και 7 Ιανουαρίου λάμβανε μέρος το έθιμο "Γκραπουντέρ".
Το απόγευμα της παραμονής του Αη Γιαννιού (6 Ιανουαρίου), ένας άντρας, ο οποίος ονομαζόταν Χουλιάνι, φορούσε κουδούνια στην πλάτη και μουτζούρωνε το πρόσωπό του κάνοντας το μαύρο. Το Χουλιάνι με τη συνοδεία αντρών υπό τους ήχους της γκάιντας και του νταχαρέ ή του νταουλιού, γύριζαν από όλα τα σπίτια του χωριού και μάζευαν φιλοδωρήματα (χρήματα) και κεράσματα. Στη συνέχεια μαζεύονταν σε ένα σπίτι ή καφενείο, όπου έστηναν γλέντι με φαγητό και χορό.
Το πρωί ανήμερα του Αη Γιαννιού (7 Ιανουαρίου) μετά την εκκλησία, το Χουλιάνι μαζί με άντρες ντυμένους φουστανελάδες και άντρες που ήταν μεταμφιεσμένοι σε γυναίκες, γυρνούσαν τα σπίτια και ξεσήκωναν τον κόσμο για να κατέβει στην πλατεία, προκειμένου να ξεκινήσει ο χορός και να πιαστούν όλοι στον κύκλο.
Κατά τη διάρκεια του χορού γινόταν το εξής: το Χουλιάνι, που φορούσε προβιές και μάσκα στο πρόσωπο με κουδούνια στην πλάτη, κρατώντας ένα ρόπαλο που κατέληγε σε ένα σακούλι με στάχτη, προστάτευε τους άντρες που ήταν μασκαρεμένοι γυναίκες, από ορισμένους που προσπαθούσαν δήθεν να τους κλέψουν. Οι υπόλοιποι μεταμφιεσμένοι τους κυνηγούσαν, τους έπιαναν και τους έφερναν μπροστά σε κάποιους που παρίσταναν τους δικαστές. Αυτοί έκαναν ότι τους δικάζουν, βάζοντας τους διάφορα χρηματικά πρόστιμα.
Το απόγευμα της ίδιας μέρας, η ομάδα των μασκαρεμένων πήγαινε να μαζέψει φιλοδωρήματα και κεράσματα από τα σπίτια κι οι φουστανελάδες έστηναν χορό. Σε κάθε γειτονιά οι γυναίκες έστρωναν τραπέζι και κερνούσαν τους μασκαρεμένους.
Έχοντας σαν σκοπό τη φιλανθρωπία, αφού περνούσαν από όλα τα σπίτια πήγαιναν όλα τα φιλοδωρήματα στην εκκλησία και τα μοίραζαν στις πιο φτωχές οικογένειες του χωριού. Ό,τι περίσσευε το έβγαζαν σε δημοπρασία και τα χρήματα τα δώριζαν στην εκκλησία. (πηγή : περιγραφή από βίντεο του αείμνηστου δασκάλου ΚΑΤΕΡΗ ΚΩΣΤΑ)
*** Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ντόπιων Ορεινής στην Τζαμάλα του Πανηπειρωτικού Σερρών (Κυριακή 17.3.2024)
*** Χοροί : Χαραλάμσκα, Παϊτούσκα (στο κύκλο και ζευγαρωτή), Τσομπάς, Κόρη Ελένη, Καμπάνω.
*** Παίζει ο Ζαχαρια Μπουρβάνης (γκάιντα) και ο Γιάννης Μίγγος (νταούλι)

свернуть