Jacek Roman Wszoła (ur. 30 grudnia 1956 w Warszawie) – polski lekkoatleta, który specjalizował się w skoku wzwyż.
Dwukrotny uczestnik igrzysk olimpijskich – w pierwszym swoim starcie w Montrealu (1976) zdobył złoty, a cztery lata później w Moskwie srebrny medal. W obu występach poprawiał rekord igrzysk olimpijskich. Halowy mistrz Europy oraz złoty medalista uniwersjady. Pierwszy sukces na arenie międzynarodowej odniósł w 1975 roku, wygrywając mistrzostwa Europy juniorów. Po zdobyciu olimpijskiego złota był nazywany „cudownym dzieckiem Montrealu”
Syn Romana Wszoły – trenera młodzieży i nauczyciela wychowania fizycznego z warszawskiego technikum łączności. Absolwent Zespołu Szkół Łączności w Warszawie Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim kształcił się także na warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego Dwanaście razy stawał na podium (w tym 11 razy na jego najwyższym stopniu) mistrzostw Polski seniorów. W latach 1974–1985 29 razy bronił barw narodowych w meczach międzypaństwowych, odnosząc w nich 15 zwycięstw indywidualnych. Rekordzista Polski, Europy i świata. W 1976 roku zajął drugie miejsce w plebiscycie Przeglądu Sportowego oraz zdobył Złote Kolce Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
Początki
Sport zaczął uprawiać w 1971 roku[4]. Jednak już w latach 60. Jacek Wszoła był częstym gościem zawodów lekkoatletycznych, na które przychodził wraz z ojcem[5]. W 1974 zdobył swój pierwszy złoty medal mistrzostw Polski seniorów[8], a podczas mistrzostw Europy zajął 5. miejsce osiągając wynik 2,19. Rok później, w czasie juniorskiego czempionatu Starego Kontynentu w Atenach, z wynikiem 2,22 zdobył złoty medal i ustanowił nowy rekord imprezy[11].
Igrzyska Olimpijskie 1976
Eliminacje do olimpijskiego konkursu skoku wzwyż w Montrealu rozegrano 30 lipca[12]. Aby wywalczyć awans do finału, należało pokonać poprzeczkę zawieszoną na wysokości 2,16[1]. Wyczynu tego dokonało 14 skoczków, którzy awansowali do kolejnej rundy[1]. Jacek Wszoła startował w kwalifikacjach w grupie A[1]. Bez strącenia pokonał w pierwszych próbach wysokości 2,10, 2,13 oraz 2,16 – dzięki temu ex aequo z reprezentantem USA Jamesem Barrineau zajął pierwsze miejsce w swojej grupie eliminacyjnej[1].
Finał olimpijski odbył się po południu 31 lipca[12] i był ostatnią konkurencją lekkoatletyczną tego dnia igrzysk[4]. Podczas trwającego ponad 4 godziny konkursu padał obfity deszcz[4]. Wszoła opuścił pierwsze trzy wysokości: 2,00, 2,05 oraz 2,10[1]. Po wysokości 2,18 w konkursie zostało tylko 10 zawodników, którym w skokach przeszkadzały nasilające się opady deszczu[13]. Do wysokości 2,25 dotarło tylko dwóch zawodników: Jacek Wszoła oraz faworyt gospodarzy i rówieśnik Polaka Greg Joy[13]. Poprzeczkę zawieszoną na 2,25 udało się pokonać Wszole w drugiej próbie[1], Kanadyjczyk po nieudanym skoku na 2,25 przeniósł pozostałe dwie próby na wysokość 2,27, której jednak także nie pokonał[14]. Późniejsze ataki Polaka na 2,27 i 2,29 zakończyły się niepowodzeniem[1].
Poniższa tabela prezentuje start Jacka Wszoły podczas finału olimpijskiego w Montrealu[1].
2,00 2,05 2,10 2,14 2,18 2,21 2,23 2,25 2,27 2,29 Rezultat Uwagi
– – – o o o o x o x x – x – – 2,25 rekord olimpijski
Igrzyska Olimpijskie 1980
Zawody w skoku wzwyż podczas igrzysk w Moskwie rozgrywano 31 lipca (eliminacje) i 1 sierpnia (finał)[1]. Wszoła do zawodów przystępował jako aktualny rekordzista świata. Awans do finału moskiewskich igrzysk dawał wynik 2,21[1]. Polak po opuszczeniu próby na 2,05 bez problemu w pierwszych podejściach zaliczył wysokość 2,10, 2,15 oraz 2,18[1]. Rezultat dający awans do finału – 2,21 – uzyskał w drugiej próbie na tej wysokości[1]. Ostatecznie Wszoła zajął 8. miejsce w eliminacyjnej grupie A i 11. w ostatecznej klasyfikacji kwalifikacji[1].
Finał odbył się w piątek 1 sierpnia. Polak opuścił pierwszą wysokość (2,10) i w pierwszej próbie pokonał 2,15. Po opuszczeniu wysokości 2,18 w drugich próbach zaliczył odpowiednio 2,21 i 2,24[1]. Dzięki udanym skokom na 2,27 i 2,29 poprawiał własny rekord olimpijski[1]. W drugiej próbie przeskoczył 2,31, ponownie ustalając nowy rekord igrzysk[1]. Trzy próby na 2,33 były nieudane[1], co nie pozwoliło Wszole na dalszą rywalizację z Gerdem Wessigiem z NRD. Niemiec, który wynikiem 2,36 poprawił należący do polskiego lekkoatlety rekord świata, wygrał zawody, próbując jeszcze – bezskutecznie – pokonać poprzeczkę na wysokości 2,38[18]. Srebrny medal Wszoła uznał za swoją porażkę[4].
Poniższa tabela prezentuje start Jacka Wszoły podczas finału olimpijskiego w Moskwie[1].
2,10 2,15 2,18 2,21 2,24 2,27 2,29 2,31 2,33 Rezultat
– o – x o x o o o x o x x x 2,31
Stadion
Jacek Wszoła dwanaście razy startował w finale mistrzostw Polski seniorów – nigdy nie zajął gorszego miejsca niż drugie (w 1983 uległ Januszowi Trzepizurowi)[8]. W klasyfikacji wszech czasów mistrzostw Polski Wszoła zajmuje drugie miejsce, ulegając jedynie posiadającemu w kolekcji 12 złotych krążków Arturowi Partyce
