«Հայք» ժողովրդական նվագախումբ`«Մենք անկեղծ զինվոր ենք»։
Գեղ.ղեկավար`Նորայր Գրիգորյան,
Մենակատար`Ռուբեն Սահակյան։
(1988թ.)
Նորայր Գրիգորյանը այն մտավորականներից մեկն է,ով իր ամբողջ կյանքի ընթացքում հավաքագրել է բազմաթիվ գողթան երգեր,համամարդկային է դարձրել հայկական ավանդական երգը,երաժշտությունն ու պարը,և հատկապես մի շարք ազգային-ազատագրական,հայրենասիրական երգեր։
Հատվածը`«Տոհմածառ» հաղորդաշարի,Նորայր Գրիգորյանին նվիրված թողարկումից է`2010թ
_______
Աշուղ Ֆահրատի «Մենք անկեղծ զինվոր ենք» երգը նվիրված է 1897թ. Խանասորի արշավանքին։
Քուրդ Մազրիկ ցեղախումբը, սուլթան Աբդուլ Համիդի («Արյունոտ սուլթան»-ի) հրամանով, Վանի հայոց ինքնապաշտպանությունից հետո հարձակվել էր դեպի Պարսկաստան նահանջող անզեն մարտիկների վրա և կոտորել գրեթե բոլորին։
1897 թ. Հուլիսին ՀՅԴ կուսակցության բյուրոյի հանձնարարությամբ Հարություն Շահրիկյանը մեկնում է Սալմաստ, համաձայնեցնելու Խանասորի արշավանքի կազմակերպումը`վրեժխնդրություն կատարելու նպատակով։
1897 թ. հուլիսի 25-ի արշալույսին 253 ֆիդայիներ Նիկոլ Դումանի, Խանասորա Վարդանի և Հովսեփ Արղությանի գլխավորությամբ անակնկալորեն հարձակվեցին քրդական Մազրիկ ցեղի վրա։ Հայ մարտիկներին հաջողվում է կոտորել մազրիկ զինյալների մեծամասնությունը`խնայելով կանանց ու երեխաներին։
Խանասորի արշավանքը հաղթական ավարտ ունեցավ հայերի համար։
Հասնելով հաղթանակի, հայ ֆիդայիները վերացրին մազրիկ ցեղախմբի ազդեցությունը Վանի շրջանում։ Արշավանքն ինքնավստահություն ներշնչեց հայ ֆիդայիներին, որոնք երկար ժամանակ հարձակումներին էին ենթարկվում «Արյունոտ սուլթան»-ի զորքերի և քուրդ քոչվոր ավազակախմբերի կողմից։
Արշավանքը ավարտվեց 1897-ի հուլիսի 27-ին։ Արշավանքից հետո քրդերն սկսեցին զգուշանալ հայ ֆիդայիների հետ բախումներից, իսկ առանձին դեպքերում եղան նաև համագործակցություններ։
Մենք անկեղծ զինվոր ենք, առանց ի վիճակ,
ՈՒխտել ենք ծառայել երկար ժամանակ.
Պարսկաստանի խորքից եկել է նամակ,
Գնում ենք բարով, կուշանանք տարով,
Արյուն, սուր ու հուր, պատերազմի դաշտ կսպասեն մեզի:
Դուշմանը մեզ տվեց «Ջանֆիդա» անուն,
Այդ անվան համաձայն տեսավ զորություն,
Մենք չենք ուզում ազատ կամքի բռնություն ,
ՈՒխտել ենք կռվել, այդ սիրով մեռնել,
Համոզված ենք, որ միայն զենքով կա հայոց փրկություն:
Ստամբուլը պիտի լինի արյան ծով ,
Ամեն կողմից կռիվ կսկսվի շուտով.
Կոտորից Բաշկալեն անցնենք հեշտ կերպով ,
Աջից Վարդանը, ձախից Իշխանը,
Գրավենք Աղբակ, տարածենք սարսափ,քաջ Դաշնակցության:
Բաշկալա գավառում, այն պատերազմին,
Ավելի մեծ սարսափ տիրեց Սուլթանին,
Քաջ Զեյթունը հաղթեց վատ, չար գազանին,
Կեցցե`Զեյթունը, խրոխտ Սասունը,
Դաշնակցությունը, բախտավոր օրեր, պարծանք հայ ազգին:
[ Ссылка ]
