WhatsApp mı kullanalım, Telegram mı? İnternette kontrol kimde? Gizlilik sözleşmesi ne demek? Kişisel verilerin korunması kanunu veri güvenliğim için yeterli mi? Bunlar, skandalların ve güvenlik ihlallerinin yaşandığı bugünlerde aklımızdaki sorulardan yalnızca birkaçı. Büyüteç bu bölümünde, teknoloji çağında internet kullanıcılarının mahremiyetini ve bilişim teknolojileri şirketlerinin kişisel veriler ve gizliliğimizi nasıl yönettiği inceliyor.

Önce Cambridge Analytica skandalı şimdiyse yeni WhatsApp Kullanıcı Sözleşmesi. Fakat çözüm Telegram kullanmak kadar basit değil. Büyük teknoloji şirketlerinin başını çeken Google, Apple, Facebook, Amazon ve Microsoft (GAFAM), attığımız her dijital adımı izleyip kaydederek dünya gücü hâline geldiler. GAFAM'ın gücü o denli seviyelere ulaştı ki seçmenlerin davranışlarını manipüle edebilerek devletlerin bile korktuğu bilgi imparatorluklarına dönüştü. Hatta GAFAM'ı bir ülke olarak düşünürsek GAFAM, ABD ve Çin'den sonra dünyanın en zengin üçüncü ülkesi.

Doç. Dr. Akın Ünver ise "Dünya GAFAM'dan büyük değil, GAFAM dünyadan büyük" diyor.

Gözetim kapitalizminde internet bir panoptikon ve GAFAM kontrol kulesi; gözetlediği koğuşlarda yatanlarsa biz internet kullanıcıları. Doç. Dr. Nazlı Aytuna "Belli dijital izler bırakıyoruz. Bu dijital izler bu sistemin merkezindeki verileri oluşturuyor. Bu veriler de üzerimizde bir denetim, gözetim ve ekonomik sermaye yapısı oluşturmak üzere kullanılıyor" diyor.

Peki Türkiye'de durum ne? AKP hükümetinin hazırladığı raporda büyük teknoloji şirketleri birer milli güvenlik sorunu olarak adlandırıldı. Hem sosyal medya platformlarının temsilci ataması yasalaştırıldı hem de sosyal medyanın yerli ve millileştirilmesi için adımlar atmaya başlandı. Fakat yazar Ümit Alan'a göre, insanların çoktan alıştıkları sosyal medya platformlarından ayrılıp Türkiye menşeli uygulamalara yönelmesi çok zor.

Peki internet ve sosyal medyada kolaylık ve mahremiyet arasında seçim yapmak zorunda mıyız? Hepsi ve daha fazlası Büyüteç'te.

#Gizlilikİhlali #KişiselVeriler #İnternetveMahremiyet #GözetimKapitalizmi #GAFAM

свернуть