DOBROWOLNE darowizny na rozwój kanału:
PKO Bank Polski S.A.: 16 1020 5297 0000 1802 0085 6575
W tytule: "Darowizna".
👉Zapraszam na profil mojej żony na Instagramie:
[ Ссылка ]
Miniaturka filmu na licencji: Pixabay License.
Obrazek darmowy do użytku komercyjnego.
Nie wymaga przypisania.
Sól kuchenna (chlorek sodu) jest dla organizmu źródłem jonów sodowych (Na+), które mimo że niezbędne dla życia, to jednak są powszechnie spożywane w nadmiarze:
Zapotrzebowanie dobowe na sód wynosi: 2000 mg,
Przeciętne dobowe spożycie sodu wynosi: 3000 - 4000 mg,
Zalecane spożycie (WHO): poniżej 2000 mg,
Zalecane spożycie w przeliczeniu na sól (chlorek sodu): 5000 mg.
Zarówno nadmiar, jak również niedobór sodu powoduje zaburzenia wodno-elektrolitowe, a także objawy ze strony układu nerwowego i krążenia. Jednak z niedoborem sodu mamy do czynienia rzadko, zwykle w przebiegu biegunek, wymiotów oraz intensywnego pocenia się.
Nadmiar sodu powoduje wzrost ciśnienia tętniczego u osób sodowrażliwych (30% populacji jest sodowrażliwych, w tym 60% z nadciśnieniem tętniczym) wskutek działania układu RAA (renina-angiotensyna-aldosteron), wzrostu wolemii (objętości łożyska naczyniowego wskutek wydzielania wazopresyny z podwzgórza), co w konsekwencji może prowadzić do rozwoju miażdżycy i uszkodzenia nerek oraz wzroku (wskutek nadciśnienia, miażdżycy i zmian naczyniowych, retinopatii oraz nefropatii).
Zmniejszenie spożycia sodu do wartości zalecanych powoduje nieznaczny spadek ciśnienia tętniczego, rzędu 2 - 5 mmHg u osób a nadciśnieniem, i brak zmian wartości ciśnienia u osób z prawidłowym ciśnieniem. Jednocześnie dochodzi do zwiększonego stężenia reniny, aldosteronu i wzrostu aktywności reninowej osocza.
Mimo że potas jest kationem większym niż sód (masa atomowa 39 vs. 23 u), ma taki sam ładunek oraz występuje na tym samym stopniu utlenienia, to jednak zastępowanie sodu potasem jest korzystniejsze i znajduje uzasadnienie w następujących obserwacjach:
- zapotrzebowanie dobowe na potas jest większe niż na sód, w związku z tym trudniej go "przedawkować" (1500 mg vs. 4700 mg),
- potas znajduje się głównie wewnątrzkomórkowo i wskutek działania pompy sodowo-potasowej, ATP-azy, jest wpompowywany do komórki (aktywny antyport sodowo-potasowy), co znacznie ogranicza możliwość wystąpienia hiperwolemii wskutek hiepertonii płynu pozakomórkowego,
- potas jest łatwo wydalany z organizmu wskutek preferencyjnej wymiany na sód w kanalikach nerkowych, wskutek działania aldosteronu (układ RAA).
Piśmiennictwo:
1) Dembińska-Kieć A., Naskalski J. (red.). Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Edra, Urban & Partner ,Wrocław 2017.
2) Brunzel N.A (red. Kemona H, Mantur M).: Diagnostyka laboratoryjna moczu i innych płynów ustrojowych. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2016.
3) Kopczyński Z. (red.) Wybrane zagadnienia z laboratoryjnej diagnostyki medycznej. Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2014.
4) Szczeklik A., Interna Szczeklika., wyd. Medycyna Praktyczna, 2015.
